Một lít nước mắt – Kito Aya

Những ngày mùa hạ trôi nhanh, không dưng tôi nhớ tới dòng trạng thái Facebook từ lâu lắm của một người bạn: "Cuộc sống này có quá ngắn ngủi hay chăng?". Thực ra, đôi lần, tôi cũng đã tự hỏi mình điều ấy, để rồi băn khoăn rằng liệu mình sẽ sống đến bao nhiêu tuổi, mình có kịp thực hiện tất cả mơ ước, khát khao, mình có phải hối hận vì năm tháng tồn tại trên đời? Nhưng rồi, khi đọc cuốn sách "Một lít nước mắt", tôi chợt nhận ra: Vì cuộc sống ngắn ngủi nên mới đáng quý, vì sự sống là hữu hạn nên mới phải biết trân trọng từng phút giây mình có, và vì đời người không phải bất tận, nên mới cần sống trọn vẹn mỗi ngày...

***

"Một lít nước mắt" là cuốn nhật kí kể lại cuộc đời có thật của cô gái người Nhật Kito Aya. 15 tuổi với cuộc sống bình thường bên gia đình, bạn bè, Aya bất ngờ nhận được chuẩn đoán về căn bệnh thoái hóa tiểu não – căn bệnh nan y mà đến bây giờ y học vẫn chưa tìm ra phương pháp chữa trị. Qua thời gian, Aya mất đi khả năng kiểm soát cơ thể, việc đi lại trở nên khó khăn, không thể phát âm từ ngữ như ý muốn, tay cầm đũa một cách vụng về, thậm chí cuối cùng phải nằm liệt giường. Nhưng điều làm nên tính nhân văn cảm động của cuốn sách chính là khát vọng sống bất diệt mà Aya luôn gìn giữ, bất chấp tất cả thử thách, trở ngại để vượt lên số phận bất hạnh. Hơn 6 năm kiên trì chống chọi với bệnh hiểm nghèo, cô gửi gắm suy nghĩ, hi vọng, cảm xúc của mình vào từng con chữ. Và rồi những con chữ với xúc cảm tinh tế cùng lối viết tự nhiên, giản dị, chân thật ấy đã lay động tấc lòng của hàng triệu độc giả trên nước Nhật và toàn thế giới, truyền cho mọi người bài học ngời sáng về tình yêu thương, về niềm tin, nghị lực cũng như giá trị cá nhân con người trong cuộc đời: " Có những người mà sự tồn tại của họ giống như không khí, êm dịu, nhẹ nhàng, chỉ khi họ mất đi thì người ta mới nhân ra họ quan trọng nhường nào. Mình muốn trở thành một sự tồn tại như thế" ( Trích chương 18).

"Một lít nước mắt" đã dạy cho tôi biết yêu thương hơn những người xung quanh. Một người mẹ hiền từ, hi sinh hết lòng vì con. Một người bố nghiêm khắc nhưng luôn trăn trở có thế làm gì để giúp con bớt đi nỗi đau bệnh tật. Những đứa em vô tư, đôi khi hay ghen tị nhưng lại biết nhường nhịn khi chị đau ốm. Những người bạn tốt giúp Aya xách cặp, mang giày hay đơn giản là dìu Aya bước đi trên đôi chân tật nguyền. Một bác sĩ kiên trì suốt bao tháng năm dài, cùng bệnh nhân tranh đấu với căn bệnh hiểm ác. Bà điều dưỡng nhân từ, chăm sóc Aya chu đáo những ngày bệnh nặng...Tôi đã bắt gặp nơi ấy hình ảnh của chính mẹ tôi, bố tôi, đứa em tôi, bạn bè tôi và tất cả những ai đã giúp tôi trưởng thành. Tôi sẽ nói với họ một lời "cảm ơn"- giản dị nhưng chân thành –như cái cách Aya khi trút hơi thở cuối cùng đã mỉm cười nhắn lại:"Ari..gatou"...Bởi biết đâu ngày mai thôi, tôi sẽ không còn được trông nhìn những gương mặt quen thuộc , được lắng nghe những giọng nói thân thương ,và nhất là, không thể cho họ biết tôi yêu thương họ đến nhường nào : "Những người mình yêu thương, là động lực để mình tiếp tục sống" ( Trích chương 20 ).

"Một lít nước mắt" đã dạy tôi biết hi vọng và tin yêu. Dù mắc bệnh hiểm nghèo, Aya vẫn luôn tin tưởng vào cuộc sống, vẫn tâm niệm ngày nào đó có thể đi lại, nói chuyện và vui đùa như bao người. Những mơ ước của cô chỉ đơn giản là chạy theo kịp các bạn trong giờ thể dục, là tự mình mua một cuốn sách ở hiệu tạp hóa, là cho một con cún nhỏ ăn, là lớn lên có một công việc, là kết hôn và có một gia đình riêng...Những điều tưởng chừng vô cùng bình thường đối với hầu hết chúng ta, lại là khao khát cháy bỏng của Aya, và thực hiện những điều đó lại là cả nỗ lực phi thường của cô gái tội nghiệp. Còn tôi hôm nay, cũng 15 tuổi như Aya hồi ấy, hồ như cảm thấy mình đôi lúc đã sống thật vô nghĩa và ỷ lại. Tôi có đôi tay lành lặn, tôi có đôi chân vững vàng, tôi vẫn có thể nhìn thấy trời xanh, vẫn có thể lắng nghe được tiếng chim hót. Dẫu nỗi buồn rộng quá vòng tay ôm và mọi việc không như mong muốn, thì cũng chẳng có lí do gì để tôi tuyệt vọng! Phải tin rằng ngày mai tôi sẽ ổn hơn hôm nay, tin rằng tương lai sẽ tốt đẹp nếu tôi hết mình cố gắng : "Một lúc nào đó, ánh sáng sẽ lại lấp lánh chiếu rọi, những hàng cây sẽ lại đâm chồi. Hãy hi vọng, hãy hướng tới tương lai..." ( Trích chương 19 ).

" Một lít nước mắt" đã dạy tôi biết đứng lên sau thất bại. Aya với cơ thể tật nguyền, không biết bao nhiêu lần đã "vấp ngã". Là khi ngã rướm máu khi bước vội đến trường. Là khi ngất đi trong một buổi học. Là khi chịu ánh mắt nghi ngại của bạn cùng trường. Là khi bị phụ huynh trong lớp phân biệt đối xử. Là khi bị người khác nhìn mình dò xét. Là khi không thể tự bước đi trên đôi chân mình. Là khi biết rằng ước mơ không thể tới đích. Là khi nhận ra sự thật phũ phàng về căn bệnh mình mắc phải. Aya đã nghẹn ngào : " ...Hễ nhớ về quá khứ là nước mắt lại tuôn ròi, còn hiện thực thì quá phũ phàng". Nhưng rồi, cô đã đứng dậy, đã không ngừng luyện đi đứng, tập phát âm, không ngừng học hỏi thêm kiến thức, không ngừng cố gắng tự làm những gì mình có thể, và không ngừng viết những điều mình nghĩ, mình tin và mình ước mơ. Tôi lại nghĩ đến chính mình khi tập xe đạp lần đầu, khi chạy thi trong giờ thể dục hay khi thất bại trong các kì thi. Tôi sẽ giống như Aya, vấp ngã, rồi lại đứng lên, sẽ luôn sống vững vàng như cây xương rồng giữa sa mạc vậy. Chỉ cần tôi còn có mặt trên đời, thì dù gai đâm máu chảy cũng sẽ không làm tôi chùn bước, dù thử thách, gian nan tôi cũng sẽ vững tin tiến về tương lai, chỉ cần có ngày mai, tôi sẽ không bao giờ từ bỏ đích đến... " Vấp ngã ư? Chẳng vấn đề. Dù thế nào ta vẫn có thể đứng lên. Lúc vấp ngã hãy ngước lên nhìn trời kia. Có thấy nó đang mỉm cười với bạn không? Bạn đang
...

Aya mất vào ngày 23-5-1988, khi cô mới 25 tuổi. Một cuộc đời đầy nước mắt và nỗi đau tật nguyền. Nhưng từ trong những đau khổ ấy, Aya đã cho thấy nghị lực sống mãnh liệt và ý chí bền bỉ vượt lên số phận éo le. Để rồi mỗi độc giả như tôi, sẽ biết trân trọng hơn cuộc đời mình đang có, biết sống ý nghĩa và đẹp đẽ hơn cho thế giới này. Bởi nỗi buồn chỉ là để niềm vui thêm bừng sáng, niềm đau chỉ là để hạnh phúc thêm vẹn tròn, thất vọng chỉ là làm đầy thêm hi vọng, và nước mắt nhỏ xuống chỉ là để ngày mai ta có thể mạnh mẽ mỉm cười. Hôm qua đau buồn là để ta biết vun đắp hôm nay, tương lai vô định là để ta biết lớn lên hiện tại.

Chỉ "một lít nước mắt" cho buồn bã và đớn đau, thời gian quý giá còn lại, hãy dành để sống lạc quan, tin tưởng, yêu thương hi vọng, ước mơ và không ngừng nỗ lực. Cuộc sống vốn không có giới hạn, và sức mạnh của con người cũng vậy. Làm sao bạn biết mình cao lớn khi không vươn tay chạm tới bầu trời? Làm sao bạn biết mình trưởng thành khi không sải chân trên đường đời dài rộng? Làm sao bạn biết, mình xứng đáng với thành công khi không trải qua thử thách, khó khăn? Và làm sao bạn hiểu được giá trị của sự sống này, khi bạn chưa từng đối mặt với hiểm nguy, gian khổ?... "Hãy sống! Mình muốn được hít thở thật sâu dưới trời xanh" ( Trích chương 21).

25 năm- một cuộc đời quá đỗi ngắn ngủi! Nhưng cuộc đời ấy sẽ còn được nhớ mãi trong con tim của triệu triệu người. Bởi, đơn giản, đó là một cuộc đời ý nghĩa, như vần thơ cũ của Wislama Szymborska :

" Không cuộc đời nào
Mà không thể trở nên vĩnh hằng.
Dù chỉ là chốc lát..."

HP, 6.7.2014

PHẠM HUYỀN TRANG