Tập 3 - Chương 9 - Dạy những con bê

Almanzo bận rộn chứa đầy nhà chứa đá tới mức không còn thời giờ dạy dỗ mấy con bê của cậu. Vì vậy, vào buổi sáng thứ hai, cậu nói:

- Ba, sáng nay con không đi học có được không? Con đã không làm việc với lũ bê, sợ chúng quên hết những điều đã học được.

Ba đưa tay vuốt râu và mắt ba lấp lánh. Ba nói:

- Cũng giống như một cậu bé có thể quên những bài học.

Almanzo không nghĩ tới điều này. Cậu ngưng lại một phút và nói:

- Dạ, con đã có nhiều bài học hơn lũ bê và hơn nữa, chúng nhỏ hơn con.

Mắt ba nhìn nghiêm trang nhưng một nụ cười ẩn dưới hàm râu của ba và má lên tiếng:

- Ô, hãy để cậu bé ở nhà nếu nó thích thế! Một lần như vậy cũng chẳng hại gì và nó cũng có lý, lũ bê cần được dạy.

Thế là Almanzo xuống nhà kho và kêu hai con bê nhỏ ra ngoài. Cậu đặt chiếc ách nhỏ lên cổ chúng, bắt những cây cong lên, chốt lại và buộc một sợi thừng quanh những gốc sừng nhỏ của Star. Cậu làm tất cả một mình.

Trong buổi sáng hôm đó, cậu lui từng bước, từng bước quanh sân kho và kêu lớn "Bước tới!" Rồi "Oa!". Star và Bright háo hức đi tới khi nghe cậu kêu "Bước tới!" Và dừng lại ngay khi cậu hô "Oa!" Để nhai những mẩu cà-rốt từ chiếc bao tay len của cậu.

Thỉnh thoảng cậu cũng ăn sống một củ cà-rốt. Phần bọc ngoài cà-rốt thật tuyệt. Nó là một vòng dày, cứng và ngọt. Phần trong có nhiều nước hơn, màu vàng sáng, nhưng mỏng và vị chua.

Tới trưa, ba nói lũ bê đã làm việc đủ cho cả ngày rồi nên chiều hôm đó ba chỉ cho Almanzo cách làm roi.

Hai cha con vào rừng và ba chặt một ít cây sừng nai. Almanzo vác hết lên phòng làm việc của ba trên lán gỗ và ba chỉ cho cậu cách lột vỏ để kết dây và kế đó là cách kết đầu roi. Trước hết, cậu buộc chung năm đầu sợi dây lại rồi cậu bện chúng thành một bím tròn, chắc.

Suốt buổi chiều cậu ngồi bên chiếc ghế dài của ba. Ba bào những tấm ván mỏng còn Almanzo thận trọng bện cây roi của cậu đúng như ba bện những sợi roi da dài. Khi cậu xoay vặn những sợi dây, lớp vỏ cây mỏng bọc ngoài rớt xuống phô ra lớp vỏ trắng mềm ở bên trong. Cây roi thành trắng toát ngoại trừ vài đốm dơ do các bàn tay của Almanzo để lại.

Cậu không thể làm xong trước giờ lo công việc trong nhà và hôm sau cậu phải đi học. Nhưng mỗi tối cậu đều ngồi bên lò sưởi tiếp tục bện roi cho tới khi phần dây đầu roi dài tới năm bộ. Lúc đó, ba cho cậu mượn con dao nhíp và Almanzo vót một chiếc cán gỗ ráp phần đầu roi vào đó bằng những sợi dây bằng vỏ cây sừng nai. Chiếc roi đã hoàn tất.

Đây là một cây roi tuyệt hảo cho tới khi nó bị khô gãy trong cái nóng mùa hè. Almanzo có thể quất cho roi rít lớn như ba quất sợi roi da. Và cậu làm roi xong đúng lúc cậu cần để dạy cho mấy con bê bài học tiếp.

Lúc này cậu dạy chúng quay về bên trái khi cậu hô "Vắt!" Và quay về bên phải khi cậu hô "Diệt!".

Ngay khi chiếc roi được làm xong, cậu bắt đầu liền. Mỗi sáng thứ bảy, cậu miệt mài trong sân kho dạy Star và Bright. Cậu không bao giờ đánh chúng mà chỉ quất chiếc roi trong không khí.

Cậu đã biết không thể dạy các con vật một điều gì nếu đánh đập hoặc giam giữ hay la hét chúng. Cậu cần luôn ngọt ngào nhỏ nhẹ và kiên nhẫn kể cả khi chúng lầm lẫn. Star và Bright phải yêu thích cậu, tin cậy cậu và biết cậu không bao giờ làm đau chúng vì nếu chúng sợ cậu, chúng sẽ không bao giờ trở thành những con bò chịu khó làm việc trong vui vẻ ngoan ngoãn.

Lúc này chúng đã luôn làm theo lời cậu khi cậu hô "Bước tới!" Và "Oa!". Cho nên cậu không còn đứng trước chúng lâu nữa. Cậu đứng ngay bên trái Star. Star đứng sát bên cậu nên Star là con bò ở gần. Bright đứng bên kia Star nên Bright là con bò ở xa.

Almanzo hô "Diệt!" Và quất chiếc roi thật mạnh sát bên đầu Star. Star né tránh cây roi và thế là cả hai cùng xoay về bên phải. Rồi Almanzo nhắc "Bước tới!" Và để chúng thoải mái bước lên một đoạn ngắn.

Tiếp đó, cậu quất cho đầu roi cuộn trong không khí và rít lớn phía bên kia của Bright trong lúc cậu hô "Vắt!".

Bright chuyển động rời xa khỏi chiếc roi và thế là cả hai con bê xoay về bên trái.

Đôi lúc chúng chồm lên và nhớm chạy. Lúc đó Almanzo lại nhắc "Oa!" Bằng cái giọng trầm và nghiêm nghị như giọng của ba. Nếu chúng không chịu dừng lại, cậu lập tức chạy theo rồi vọt lên chặn đầu chúng lại. Khi sự cố xảy ra, cậu phải cho chúng tập lại theo hiệu lệnh "Bước tới!" Và "Oa!" Một hồi lâu. Cậu phải hết sức kiên nhẫn.

Một buổi sáng thứ bảy quá lạnh khiến những con bê cảm thấy cần nhảy nhót và chúng phóng chạy ngay khi cậu quất roi lần thứ nhất. Chúng đá tung móng chân, vừa chạy vừa la rống quanh sân kho và khi cậu cố ngừng chúng lại thì chúng chạy tràn tới xô cậu ngã vào tuyết. Cậu không làm nổi điều gì với chúng buổi sáng hôm đó. Và cậu tức điên đến nỗi phát run lên, nước mắt chảy ròng ròng trên má.

Cậu muốn la hét những con bê tồi tệ này. Nhưng cậu không làm thế. Cậu đặt roi xuống, buộc lại sợi thừng trên sừng Star và đưa chúng đi hai vòng sân kho theo cách bước lên khi cậu nói "Bước tới!" Và dừng lại khi cậu nói "Oa!".

Sau đó cậu kể lại mọi việc với ba, vì cậu nghĩ khi đã kiên nhẫn như thế với những con bê thì ít nhất cũng đủ kiên nhẫn để chải chuốt lũ ngựa con. Nhưng ba có vẻ không nghĩ thế, ba chỉ nói:

- Làm thế là đúng, con trai. Hãy từ từ và kiên nhẫn. Cứ giữ đúng cách đó thì con sẽ có một cặp bò tốt.

Ngày thứ bảy kế sau, Star và Bright làm theo lời cậu tuyệt đối. Cậu không cần quất cây roi vì chúng đã răm rắp tuân theo lời hô của cậu. Nhưng cậu vẫn quất cây roi dù sự việc ra sao vì cậu thích thế.

Thứ bảy đó, mấy cậu bé người Pháp, Pierre và Louis, tới thăm Almanzo. Cha của Pierre là Lazy John và cha của Louis là French Joe. Chúng sống chung với rất đông anh chị em ở những căn nhà nhỏ trong rừng và đi câu cá, đi săn, đi hái trái cây chứ không phải tới trường. Nhưng chúng thường tới làm việc hoặc chơi đùa với Almanzo.

Chúng đứng coi trong lúc Almanzo dạy lũ bê trong sân kho. Star và Bright xử sự tốt đến nỗi Almanzo nảy ra một ý nghĩ tuyệt vời. Cậu lô chiếc xe trượt xinh đẹp được tặng ngày kỉ niệm sinh nhật và dùng một mũi khoan để khoan một lỗ xuyên qua gióng ngang giữa cách thanh trượt phía trước. Rồi cậu lấy một sợi xích của ba và một cọc cột trong cỗ xe trượt lớn của ba để đóng lũ bê vào cỗ xe.

Dưới chiếc ách của lũ bê có một khoen sắt nhỏ giống hệt như khoen của những chiếc ách lớn. Almanzo thọc tay cầm của cỗ xe trượt qua khoen sắt này cách xa với chốt ngang nhỏ của tay cầm. Chốt ngang nhỏ giữ cho tay cầm chuyển động qua khoen từ một khoảng xa. Rồi cậu buộc một đầu xích vào khoen và quấn đầu xích kia quanh cột cọc trong chiếc lỗ trên gióng ngang và xiết chặt lại.

Khi Star và Bright kéo, chúng sẽ kéo cỗ xe bằng sợi xích. Khi chúng dừng lại, tay cầm bất động của cỗ xe sẽ giữ cho cỗ xe dừng theo.

Almanzo nói:

- Nào, Louis, lên xe đi!

Pierre đẩy Louis lui lại nói:

- Không, tớ lớn nhất. Tớ ngồi trước.

Almanzo nói:

- Không phải cậu thì hay hơn. Khi những con bê cảm thấy khoẻ chúng có thể chạy xa. Hãy để Louis ngồi trước vì nó nhẹ hơn.

Louis lên tiếng:

- Không, tớ không thích đâu.

Almanzo nói:

- Tớ cho là cậu thì hay hơn.

Louis đáp:

- Không.

Almanzo hỏi:

- Cậu sợ hả?

Pierre chen vào:

- Đúng, nó sợ.

Louis cãi:

- Tớ không sợ. Tớ chỉ không thích thôi.

Pierre cười nhạo:

- Nó sợ mà.

Almanzo nói:

- Đúng, nó sợ.

Louis cãi lại là nó chẳng sợ gì hết. Almanzo và Pierre cùng nói:

- Cậu sợ, sợ hết mức.

Cả hai đều bảo nó là một con mèo ướt, rồi lại bảo nó là một em bé. Pierre nói nó nên về nhà với mẹ. Thế là cuối cùng Louis dè dặt ngồi lên cỗ xe trượt.

Almanzo vung cây roi và hô:

- Bước tới!

Star và Bright bước lên rồi đứng lại. Chúng thử quay lại ngó coi có cái gì ở phía sau. Nhưng Almanzo lại hô, giọng chắc nịch:

- Bước tới!

Và lần này chúng đi lên, tiếp tục bước. Almanzo đi bên cạnh hai con bê, vung chiếc roi hô "Diệt!" Và hướng chúng vòng quanh sân kho. Pierre chạy sau cỗ xe và cũng vòng quanh theo cho tới khi những con bê xử sự hoàn hảo. Vậy là Almanzo mở cổng sân kho.

Pierre và Louis vội vã rời xa cỗ xe và Pierre lo lắng:

- Chúng sẽ chạy luôn!

Almanzo nói:

- Tớ nghĩ là tớ biết điều khiển những con bê của tớ.

Cậu quay lại chỗ bên cạnh Star và Bright. Cậu quất cây roi và hô "Bước tới!" Đưa Star và Bright đi thẳng ra khỏi sân kho và tiến vào khoảng trống mênh mông lấp lánh phía ngoài.

Cậu hô "Vắt!" Rồi hô "Diệt!" Và đưa chúng vượt qua ngôi nhà. Cậu đưa chúng ra hẳn ngoài đường. Chúng dừng lại khi cậu hô "Oa!".

Lúc này Pierre và Louis rất hào hứng. Cả hai leo lên chất đống trên cỗ xe, nhưng Almanzo đẩy chúng lui về phía sau. Cậu cũng lên xe. Cậu ngồi phía trước với Pierre ở sau lưng cậu và Louis ở sau lưng Pierre. Các cậu xoạc hai chân và giữ cứng lơ lửng trên mặt tuyết. Almanzo đắc ý vung cây roi và hô:

- Bước tới!

Đuôi Star cong lên, đuôi Bright cong lên và móng chân chúng đưa cao. Cỗ xe xóc nảy lên trong không và lập tức mọi chuyện xảy ra ngay.

Star rống lên:

- Bê-ô-ô!

Bright rống theo:

- Bê-ô-ô!

Ngay trước mặt Almanzo những móng bò bay lên, những chiếc đuôi quất vun vút và những ống chân thú vật nhảy múa đắc ý cao vút. Almanzo hét lớn:

- Oa! Oa!

Bright rống lên:

- Bê-ô!

Star lại rống:

- Bê-ô-ô!

Cỗ xe lao đi vùn vụt càng xa càng nhanh hơn xuống đồi. Cây cối, tuyết và cẳng chân bê hoà lẫn vào nhau. Mỗi khi cỗ xe lao xuống, Almanzo lại cắn chặt răng vào nhau.

Bright chạy nhanh hơn Star. Chúng sắp ra khỏi đường đi. Cỗ xe đảo vòng. Almanzo hét:

- Vắt! Vắt!

Cậu ngã cắm đầu trong tuyết trong lúc đang hét:

- Vắt!

Miệng đầy tuyết, cậu vừa nhổ ra, vừa lồm cồm trườn dậy.

Mọi thứ đều yên tĩnh. Con đường trống hoe. Những con bê đã biến mất cùng với cỗ xe. Pierre và Louis đang loi ngoi ra khỏi tuyết. Louis đang chửi rủa bằng tiếng Pháp nhưng Almanzo không để ý tới. Pierre vuốt tuyết trên mặt, lắp bắp:

- Mẹ kiếp! Vậy mà cậu bảo cậu điều khiển nổi những con bê của cậu. Chúng nó không chạy mất, hén?

Phía xa dưới con đường gần như bị vùi lấp trong tuyết, Almanzo nhìn thấy những chiếc lưng màu hung đỏ của lũ bên bên một đụn tuyết phủ trên hàng rào đá.

Cậu nói với Pierre:

- Chúng nó đâu có chạy mất. Chúng chỉ chạy thôi. Chúng đang ở đó kìa.

Cậu cuối xuống để xem xét lũ bê. Đầu và lưng chúng hở trên đám tuyết. Chiếc ách xộc xệch và cổ chúng nghiêng đi trong những thanh gỗ cong. Chúng chụm mũi vào nhau, mắt mở lớn ngạc nhiên. Hình như chúng đang hỏi nhau:

- Chuyện gì xảy ra vậy?

Pierre và Louis giúp moi tuyết ra khỏi lũ bê và cỗ xe. Almanzo sửa thẳng lại chiếc ách và sợi xích. Rồi cậu đứng trước lũ bê hô "Bước tới!" Trong lúc Pierre và Louis đẩy phía sau chúng. Lũ bê lên đường trở lại và Almanzo dẫn chúng về nhà kho. Chúng đi một cách thoải mái. Almanzo bước bên cạnh Star, huơ cây roi và hô. Lũ bê làm đúng theo mọi lời hô của cậu. Pierre và Louis đi bộ theo sau. Cả bọn đều không ngồi lên cỗ xe.

Almanzo nhốt chúng vào ngăn chuồng, cho mỗi con một trái bắp non. Cậu lau chiếc ách thật kĩ và treo lên, đặt cây roi vào cái móc, lau sợi xích và cây cọc, đặt trả đúng chỗ ba đã cất chúng. Rồi cậu bảo Pierre và Louis ngồi sau cậu trên cỗ xe trượt trượt xuống dưới đồi chơi cho đến khi tới giờ lo việc nhà.

Đêm đó, ba hỏi cậu:

- Chiều nay, con đã có một chuyện không bình thường, phải không, con trai?

Almanzo đáp:

- Không! Con chỉ tìm cách dạy cho Star và Bright biết kéo xe thôi.

Thế là cậu đã làm điều đó trong sân kho.