Chương 55 - Cha tôi
Thứ bảy, ngày 17
Enricô ơi ! Chắc hẳn những bạn con như Côrêtti và Garônê không bao giờ trả lời cha mẹ một cách vô lễ như con đã đối với cha con chiều qua. Con phải thề cùng mẹ rằng từ rấy con sẽ không thế nữa. Mỗi khi cha con mắng con là y như con nói trả những câu rất vô lễ. Con nên tưởng tượng đến một ngày kia - mà ngày ấy không thể tránh được - cha con hấp hối trên giường bệnh gọi con lại giường để trăn trối. Khi đó, nghe những câu nói cuối cùng của cha, chắc lòng con sẽ phải thổn thức, ân hận vì đã có điều ở tệ với cha. Lúc bấy giờ con mới hiểu rằng : trước kia cha con thực là một người bạn tố của con ; mỗi khi bất đắc dĩ phải phạt con thì lòng cha đau đớn hơn con và chỉ vì muốn cho con sửa lỗi nên cha mới phải làm cho con khóc.
Trừ lòng yêu con, thương con, còn ngoại giả cha con giấu hết. Nào con có biết : những khi phải lao tâm lao lực quá, tưởng mình chằng còn sống được bao lâu nữa, cha con lại lo buồn cho con sau này sẽ phải chơ vơ và không nơi nương tựa ! Nào con có biết : bao phen bị mối ưu phiền ấy ám ảnh, cha con đã vào giường con đang giấc ngủ say, đứng đó nhìn con mà nghĩ ngợi ! Nào con có biết : lắm khi cha con đang chán nản về việc đời không được như ý, chợt nhìn thấy con là mọi nỗi sầu đều tiêu tan cả vì người cha vất vả ấy cần đến tình yêu của con mới được yên lòng và trở nên can đảm.
Trong lúc cha con đang trông mong vào lòng hiếu thảo của con ; bỗng thấy con mang lòng lãnh đạm, tệ bạc thì cha con khổ thống biết là dường nào ? Con đừng lầm lạc vào con đường bội nghĩa vong ân ấy. Con nên nghĩ rằng ở đời này không có cái gì là vững bền cả, con có thể mồ côi cha lúc còn bé... con có thể mất cha trong một năm nữa, một tháng nữa hay ngày mai cũng không biết chừng !
Ôi ! đến lúc bấy giờ con sẽ thấy cảnh vật ở xung quanh con thay đổi cả, con sẽ nhìn thấy nhà ta vắng vẻ quạnh hiu, con sẽ trông thấy mẹ con đầu tang tóc rối, âm thầm chua xót ! Thôi ! Con ơi. Mẹ nói đã nhiều . Con hãy lên nhà tìm cha con, ôm gối cha mà xin lỗi.
Mẹ con.
- Chương 1 - Ngày khai trường
- Chương 2 - Thầy giáo mới
- Chương 3 - Một tai nạn
- Chương 4 - Cậu bé miền nam
- Chương 5 - Bạn tôi
- Chương 6 - Lòng hào hiệp
- Chương 7 - Trên rầm thượng
- Chương 8 - Học đường
- Chương 9 - Lòng yêu nước của em bé thành Pađôva
- Chương 10 - Em bé quét mồ hóng
- Chương 11 - Người bán than và ông quý phái
- Chương 12 - Mẹ tôi
- Chương 13 - Học trò nghèo
- Chương 14 - Ân nhân của bạn Nelli
- Chương 15 - Em bé trinh sát
- Chương 16 - Kẻ khó
- Chương 17 - Tính khoe khoang
- Chương 18 - "Chú phó nề"
- Chương 19 - Quả cầu tuyết
- Chương 20 - Các cô giáo trường tôi
- Chương 21 - Thăm ông già bị nạn
- Chương 22 - Chàng viết mướn thành Phirenze
- Chương 23 - Lòng biết ơn
- Chương 24 - Thầy giáo phụ
- Chương 25 - Đứa con người thợ rèn
- Chương 26 - Phranti bị đuổi
- Chương 27 - Chú lính đánh trống, người đảo Xarđenha
- Chương 28 - Lòng ái quốc
- Chương 29 - Bà mẹ anh Phơranti
- Chương 30 - Chiếc xe hỏa máy
- Chương 31 - Một kẻ tù phạm
- Chương 32 - Làm khán hộ cho cha
- Chương 33 - Chú hề con
- Chương 34 - Ngày cuối cùng hội giả trang
- Chương 35 - Những trẻ em mù
- Chương 36 - Lớp học tốt
- Chương 37 - Đám đánh nhau
- Chương 38 - Người tù số 78
- Chương 39 - Trước ngày 14 tháng ba
- Chương 40 - Lễ phát phần thưởng
- Chương 41 - Lòng cháu
- Chương 42 - Chú phó nề trong phút hiểm nghèo
- Chương 43 - Viện dục anh
- Chương 45 - Kỳ dưỡng bệnh
- Chương 46 - Bạn ta là thợ
- Chương 47 - Bà mẹ anh Garone
- Chương 48 - Lòng nghĩa hiệp
- Chương 49 - Hy sinh
- Chương 50 - Một vụ hỏa tai
- Chương 51 - Quê người tìm mẹ
- Chương 52 - Trường câm điếc
- Chương 53 - Đi ngoài phố
- Chương 54 - 32 độ
- Chương 55 - Cha tôi
- Chương 56 - Thú quê
- Chương 57 - Cuộc phát thưởng cho thợ thuyền
- Chương 58 - Lời đa tạ
- Chương 59 - Đắm tàu
- Chương 60 - Trang cuối cùng của mẹ tôi (Hết )