Bình yên ở tại lòng ta

Anh bạn mất liên lạc cả chục năm, một ngày tình cờ tìm được tôi trên facebook. Hai thằng nói chuyện say sưa, chuyện gia đình, con cái, làm ăn, mọi chuyện trên trời dưới biển. Sau đó một tuần, bạn nhỏ nhẹ, cậu dạo này khác quá. Khác là khác làm sao? Đọc facebook thấy cậu "xì tin" quá, không giống cậu ngày xưa. Rồi! Hiểu luôn!

***

Có một số người thất vọng về tôi trên facebook.

Người ta không nhìn ra được con người tôi ở trên đó ngoài những bình luận tếu táo và những status ngộ nghĩnh. Người ta không hình dung được, tại sao tôi viết văn mà lại có thể nhảm nhí, lắm khi sến súa ở trên trang mạng xã hội mỗi ngày có cả ngàn người đọc. Một hai ngày tôi đổi một avatar, ngày nào cũng viết một status chọc cười ai đó, hoặc có khi tôi và một cô bạn cứ qua lại châm chích, cãi vã và... tỏ tình với nhau. Có khi cô ấy còn đề nghị chúng tôi... đính hôn trên facebook. Rồi đi biển, tôi sẵn sàng post những tấm hình cởi trần lên cho thiên hạ... "chém", bởi cơ thể tôi không đẹp như siêu mẫu và nụ cười nham nhở toe toét như trêu người. Rồi tối nào cũng thấy tôi "check in" ở một quán ăn, quán nhậu nào đó trong thành phố với hình ảnh cầm chai bia hoặc đang bá vai quàng cổ một người cùng bàn. Và hình như ngày nào tôi cũng được ai đó tag một tấm hình có mặt ở một sự kiện hay tiệc tùng.

Nghĩa là, trên facebook tôi là một gã ăn chơi quần quật từ sáng tới tối...

Đôi khi mọi người buộc cho tôi một hình ảnh quen thuộc, là người viết thì phải xộc xệch lôi thôi một chút, viết ra những điều để thiên hạ nghiền ngẫm chứ không phải để bông lơn, viết những điều sâu sắc mà không được sũng nước, nói những điều cao đẹp, đại loại mà đủ thứ phẩm chất tinh hoa.

Nói chung, họ buộc tôi vào một cuộc đời tĩnh lặng. Và họ không thể chấp nhận được một hình ảnh có gì đó... nổi loạn, ngẫu hứng và đầy sự châm biếm về tôi trên chính facebook cá nhân của mình.

Nhưng, tôi lại tìm thấy tôi trên đó. Đó là cuộc sống của tôi được thể hiện theo một cách khác. Và nếu không có những điều đôi khi hơi nhảm nhí đó, có lẽ tôi đã không tìm được một cuộc sống thoải mái và cân bằng giữa bộn bề công việc riêng chung, giữa bộn bề âu lo trần thế. Tôi tìm được cho mình sự cân bằng vừa phải. Để chạy mà không ngã...

Cuộc sống của tôi có lúc biến động, tưởng như gục ngã...

Khi ngoài hai mươi tuổi, bị cướp đi gần hết những điều tốt đẹp, tôi đã tìm đến với những viên thuốc an thần, định ngủ một giấc thật dài. Nhưng số trời không cho tôi làm chuyện điên rồ, nên tôi quay lại và sống tiếp.

Tôi mang theo hai bộ quần áo, chiếc laptop và ra đi. Sự kiêu ngạo, lòng tự trọng bị tổn thương khiến tôi trở thành một kẻ gần như mất trí. Tôi đã cắt mọi ngả đường trở về của mình. Đổi số điện thoại, hạn chế tối đa gặp những người quen cũ, lao đầu vào công việc như một con thiêu thân và triệt tiêu mọi thú vui của cuộc sống thị dân. Có những khi tôi ngủ gục trong quán cà phê mỏi mệt. Và cũng có lúc nhậu mệt lăn lóc bên lề đường, để cố quên đi cảm giác mình đang bơ vơ trong thành phố gần mười triệu người.

Không bạn bầy! Không tình yêu! Không gì cả!

Nhưng, có một chiều, tự dưng tôi nổi hứng về nhà, tạt qua khu chợ của công nhân, mua rau và cá về tự nấu ăn. Lần đầu tiên khói bếp bay trong căn chung cư. Lần đầu tiên tôi bần thần đứng ngó qua cửa sổ, nhìn về trung tâm thành phố, thấy lấp lánh ánh sáng, như một khuôn mặt khác sau một ngày sầm sập xô bồ. Từ đó, tự dưng tôi có một thói quen, ngày nào cũng ngồi trên chiếc ghế ở quầy bar, buổi tối ngồi ngắm đèn, buổi sáng uống trà ngồi ngắm bầu trời và cây lá, thấy cuộc sống dịu lại. Tôi bắt đầu nhận ra, dường như điều lớn nhất mà chúng ta đi tìm, không phải ở đâu đó xa xôi, mà ở chính trong lòng mình.

Bình yên ở tại lòng ta...

Có những thói quen không bỏ được, chẳng hạn thích lê la ngoài đường, thích vui chơi bè bạn, và tôi không có ý định từ bỏ nó. Thói quen lên mạng nhảm nhí cũng vậy, nó như một thú vui hơn là một sự phiền nhiễu.

Nhưng, dường như khi bước vào tuổi ba mươi, mọi thứ được nhận chân rõ rệt hơn, và tôi bắt đầu nhận ra mình nên có những khoảng không riêng, nếu muốn có được sự cân bằng. Sự cân bằng ấy là không gian tĩnh lặng ở trong lòng ta. Dù ta có ở chốn lao xao nào, thì sự tĩnh lặng đó là mặt hồ phẳng, không có gì xuyên thấu. Nó sẽ giúp chúng ta không còn phân vân khi chạy trên con đường mà mình đã chọn.

Và dường như khi bạn ba mươi tuổi, thì mọi thứ đã là căn cốt trong con người bạn, từ tâm tính cho đến cách sống, cách nghĩ, khó mà đổi thay. Cái cần chính là sự thích ứng với mọi môi trường, để ở giữa chốn lao xao, ta vẫn được là ta, bình thản.

Mới đây tôi xem một bộ phim của đạo diễn Vũ Ngọc Đãng làm về những thân phận làm điếm ở Sài Gòn. Bộ phim khai thác đến tận cùng nỗi cô đơn của những con người không có cơ hội đổi thay số phận, sống bên lề cuộc sống và luôn sẵn sàng chấp nhận những gì là mưa gió nhất của cuộc đời. Sự bi đát, sự áp bức, nỗi nhục và cả sự bất cần đã khiến những con người ấy đẩy mình vào những vết trượt không kiểm soát được.

Vị đạo diễn này đã đặt các nhân vật của mình trong một môi trường mất cân bằng nhất, để từ đó khai thác những nỗi đau số phận. Nhưng dường như, chính Đãng cũng nhận ra rằng, nếu cứ đẩy những con người ấy xuống vực, thì bộ phim cũng sẽ mất đi một điểm sáng cần thiết, kéo mọi thứ cân bằng trở lại trong sự xô lệch quá dài.

Thế nên, chi tiết đắt giá nhất, gây xúc động nhất cho người xem chính là hạnh phúc nhỏ nhoi của chàng câm tên Cười với chú vịt được anh ta tự ấp trứng và nuôi lớn lên. Cuộc sống của Cười, tình yêu của Cười bên chiếc ghe nát, phía bên kia sông là những tòa nhà chọc trời lộng lẫy, vừa tương phản vừa bình thản, như một lẽ tất nhiên. Nó như một ly nước xoa dịu, vừa đủ mát vừa đã khát. Sự cân bằng tự nhiên...

Tôi đọc đâu đó rằng, nếu bạn muốn đi thật nhanh thì bạn phải biết cách từ từ. Cách sống từ từ chính là cách nhìn nhận mọi thứ chính xác, để không vấp ngã, không thất bại, không phải làm lại, bạn sẽ cán đích sớm hơn. Âu đó cũng là một câu chuyện về sự cân bằng. Cân bằng ở trong lòng người, chứ không phải xốc nổi trên bề mặt...

Bạn có thể ghét tôi nhảm nhí, sến súa hay nổi loạn trên mạng xã hội. Bạn có thể đánh giá tôi ăn chơi quần quật, tiệc tùng liên miên. Nhưng điều đó không làm tôi đau đớn hay khổ tâm. Vì tôi biết mình là ai trong cuộc sống đó. Vì tôi đã chọn cho mình một con đường. Để có thể sống đơn giản và thanh thản...

Giày đỏ (Dương Bình Nguyên)