Thằng bé
Đến con chó cũng còn có một cái tên....
***
- Ăn cướp! Bà con ơi, ăn cướp!!!
Ông chủ cửa hàng rau quả giật mình bởi bàn tay nhanh như cắt vừa thò ra thụt vào "cuỗm" mất mấy quả của ông, vội vã cầm cái rổ lớn hét ầm ĩ.
- Thôi ông ạ, lại là cái thằng bé đấy. Coi như thí cho nó đi. – Có tiếng người đi đường chép miệng.
- Ngày nào cũng thí cho nó thì tôi lấy gì đổ vào mồm đây? Mày chết đi, thằng oắt! Mày đi đâu cho bõ ghét, cho khuất mắt tao đi. Lang thang ở đây làm gì, ám quẻ. – Ông chủ hàng quát ầm ĩ, sau đó nhỏ giọng dần, lầu bầu cái gì đó. Rồi ông ta giậm chân thùm thụp bước vào nhà, rống lên gọi vợ, hạ giọng nói mấy câu, mà cũng chỉ nghe câu được câu chăng. Chậc, chắc lại như mọi lần. Ông ta định làm cái gì đó để át vía thằng nhỏ kia í mà. Thằng nhỏ, đến là tội nghiệp...
Thằng bé nép vào một bờ tường, cả người run lên đầy sợ hãi. Nó buông mấy thứ trong tay ra, lấy tay này bám vào cổ tay kia, cố giữ cho bản thân đừng run lên nữa, nhưng hai chân vẫn cứ đập vào nhau loạn xạ. Mỗi lần làm chuyện này nó lại thấy như thế.
Nó vuốt ngực, hai mắt đỏ ngầu, mồ hôi nhễ nhại. Nó nhìn mấy quả xoài con nằm lăn lốc dưới chân, bất giác thấy đau nhói, đôi mắt trẻ thơ tối sầm lại. Rồi nó lắc đầu quầy quậy như để đuổi những suy nghĩ trong đầu đi. Nó ngồi bệt xuống, quệt những giọt nước chực trào ra từ khoé mắt, cầm quả xoài lên bằng hai tay, bắt đầu gậm ngấu nghiến... Ruột nó cồn lên.
Người ta nói, miếng ăn là miếng nhục, quả chẳng sai. Giờ nó đang cảm thấy nhục lắm! Nó đã đến nước phải đi ăn cắp, còn điều gì đáng hổ thẹn hơn trong quãng đời ngắn ngủi của nó ? Nó đã cố ngăn mình làm những điều ấy, nhưng đến lúc nó sắp lả đi vì mệt và đói, thấy những quả ngon bày trước mắt, lí trí chẳng thể nào thắng nổi bản năng. Có lần thứ nhất, rồi sẽ có lần thứ hai, thứ ba,... Nó không biết mình đã ăn cắp bao nhiêu lần nữa. Lúc thì mấy quả con con, khi thì là cái bánh bao nóng hôi hổi,...
Nó luôn cố gắng chỉ lấy những gì ít giá trị để người bị mất không tổn thất quá nhiều. Ha, mà nó đang nói cái gì chứ? Quan trọng đâu phải nó đã lấy những gì, mà là nó đã lấy cắp! Nó là thằng ăn cắp! Một thằng ăn cắp không cha không mẹ, không nhà ở, không tuổi tác, cũng không bạn bè.. tồn tại mà tựa hồ như chưa bao giờ tồn tại.. Mà không, chính những ánh nhìn khinh bỉ, cái lắc đầu tỏ vẻ thương hại, thậm chí cả những cái nghếch mắt dửng dưng của người đời là những bằng chứng sống động đầy thuyết phục cho thấy nó đang sống, nó phải sống...
Sống mà phải khổ, phải nhục đến thế này, thà từ đầu đừng tồn tại có hơn không? Thằng bé chua chát nghĩ, khoé miệng nó khẽ nhếch lên. Khi con người ta khổ quá rồi, đói quá rồi, con người ta sẽ chẳng còn nhân tính nữa. Họ sẽ làm tất cả để có được miếng ăn. Thằng nhỏ cũng vậy thôi, nó cần được lấp đầy cái bụng lép kẹp. Và nó đang vừa ăn vừa chảy nước mắt...
***
Nó không biết mình được sinh ra như thế nào. Nó không biết bố mẹ mình là ai. Nó không biết mình tên gì. Nó cũng không biết mình bao nhiêu tuổi... Nó không biết những điều mà bất cứ đứa trẻ nào cũng cần phải biết.
Nó được nghe phong phanh qua lời người làng, rằng cách đây khoảng mấy vụ mùa, người ta thấy một đứa trẻ được đặt trên thềm của đình làng. Đứa trẻ được bọc cẩn thận trong một chiếc chăn mỏng màu hồng, đôi mắt nó trong veo, chắc khoảng được 2, 3 tháng. Kì lạ là đứa trẻ không hề khóc, chỉ nằm chơi rất ngoan cho đến khi có người gác đình vô tình trông thấy.
Về sau, cả làng cứ đùn đẩy nhau mãi việc nuôi nó. Biết bao người chép miệng khổ thân, nhưng bảo nhận nó về nuôi thì lại chối đây đẩy, viện hết cớ này đến cớ nọ. Cuối cùng, một người phụ nữ goá bụa đem đứa trẻ về nuôi.
Nhà thị cũng nghèo lắm, nhưng thị có tấm lòng nhân hậu, chỉ phải cái tội là thị hơi đần đần, làm việc gì cũng chậm chạp. Ấy thế mà thị cũng cố chăm sóc nó. Thị rất quý đứa nhỏ, luôn miệng gọi nó là con, xưng mẹ. Thị làm việc chăm chỉ để lo cho nó ăn mặc đầy đủ, nhưng đứa trẻ vẫn thường bị thiếu thốn. Có những hôm thị nhịn cả ngày để nó được ăn, có những hôm thị đem cả áo mình ra, may lại cẩn thận để nó có áo mặc. Thị không dám cho nó đi ra ngoài, vì cứ mỗi lần đứa nhỏ thò mặt ra đường, bọn trẻ con trong xóm lại ùa ra trêu chọc nó. Thị vụng thật, ngốc thật, mà thị thương nó cũng thật.
Nhưng số thị bạc quá, qua mấy vụ mùa nuôi đứa trẻ thì thị đâm ra ốm đau, bệnh tật, kiệt sức rồi qua đời. Cả làng cũng góp tiền lo cho thị một đám ma chay nhỏ, chôn cất thị đàng hoàng. Trong đám tang, chẳng ai rơi nước mắt vì thị. Đứa trẻ cũng thế. Nó cứ giương mắt nhìn từng người một thắp hương cho "mẹ" nó, đôi mắt ngây thơ u tối phảng phất một nỗi buồn.
Nhưng người làng thì không thấy điều u buồn trong đôi mắt ấy, họ chỉ thấy ghê sợ thằng nhỏ có dáng người gầy gò, khuôn mặt nhợt nhạt với những phản ứng khó hiểu kia. Họ cho rằng nó là đứa trẻ vô cảm, họ cho rằng nó là con của quỷ. Vậy là họ đuổi thằng bé đi. Con người ta thường vậy. Họ làm tất cả vì lợi ích của mình, nhưng lại tìm cho việc làm của mình một cái cớ đẹp đẽ nào đó...
Nó không nhớ nó đã lang thang đến làng này bằng cách nào nữa. Nó chỉ biết vào cái năm "mẹ" nó mất, cả làng đã nhìn nó bằng ánh mắt hằn học, đã nói với nó bao điều mà chính nó cũng không hiểu hết bằng một ngữ khí nặng nề. Nó bị bọn trẻ trong làng đẩy ngã, lấm lem hết cả quần áo mình mẩy. Và nó phải đi. Đi đâu mới được chứ ? Nó có chỗ nào để đi ? – Thằng bé năm ấy đã nghĩ mãi, nghĩ mãi, nó vẫn không hiểu những chuyện đang diễn ra..
Có lẽ nó không hề biết, bắt đầu từ lúc ấy, nó đã bị đẩy ra khỏi xã hội rồi.
Nó lang thang khắp nơi, nó xin làm thêm cho các cửa hàng bán đồ ăn. Nhưng mỗi nơi chỉ làm được một thời gian thì lại bị đuổi, không vì lí do này thì vì lí do khác. Đã có những lần đói quá, nó phải lục lọi thùng rác của nhà dân để tìm miếng ăn. Đêm xuống, nó tìm một chỗ kín nhất có thể để nghỉ ngơi. Mùa hè thì bị muỗi đốt sưng hết cả người, mùa đông thì co ro trong đống rơm rạ cũng chẳng đủ ấm. Người nó gầy rộc đi mỗi ngày. Nó không hiểu sao mình có thể tồn tại đến lúc này nữa.
Cho đến một hôm, khi mà suốt 3 ngày trời không có gì vào bụng, nó đã lấy cắp...
Từ ấy, nó sống qua bữa bằng việc lấy của người này một chút, của người kia một chút. Cả làng này hầu như đều biết nó, họ gọi nó là thằng nhỏ ăn xin, thằng nhỏ ăn cắp. Nó quen rồi. Mỗi lần thế nó thường cúi mặt, cắn chặt môi lại, đôi mắt sa sầm. Thỉnh thoảng cũng có người đuổi đánh nó, những lúc ấy là nó sợ nhất. Nó thường chạy thục mạng cố thoát thân, vì nó biết bị bắt lại sẽ đau như thế nào...
Nó ngậm ngùi bỏ quả xoài xuống trong dòng suy nghĩ mông lung. Ăn uống thế này càng thấy cồn cào gan ruột, mặt nó khẽ nhăn lại. Nó tìm đến một đám lá cây, co người nằm lên đó. Ánh nắng bướng bỉnh lần này buông tha cho nó, tặng nó một khoảng râm khiến khuôn mặt thằng bé nhẹ nhõm đôi chút.
"Bố ơi, ngày mai là sinh nhật con rồi! Bố phải mua cho con cái bánh gatô to bự nhé!!!!"
Có tiếng trẻ con lanh lảnh ở đâu vọng tới, đôi mắt thằng bé khẽ nheo lại. Mặt nó xị ra. Sinh nhật, bố, bánh gatô... Những thứ nghe thật bình thường mà với nó sao khó thế, sao mà xa vời và thiêng liêng thế? Nó cần một người bố, nó khát khao tình thương của một người mẹ. Người phụ nữ đã nhận nuôi nó là người tốt, có điều thị không biết cách dạy dỗ nó ra sao, đến một cái tên nó cũng không có nữa. Nước mắt nó lại lưng tròng.
Nó là thế, nó hay khóc lúc không có ai. Còn trước mặt mọi người, nó thường kìm nén cảm xúc lại. Nó không khóc, vì nó sợ sẽ làm phiền mọi người. Nó cứ tưởng như thế nó sẽ là đứa trẻ ngoan, sẽ được mọi người quan tâm tới, nhưng trái lại khiến nó càng bị hắt hủi. Cuộc đời là một chuỗi những điều thằng nhỏ không bao giờ ngờ tới. Nó quá nhỏ bé giữa cuộc đời. Nó quá yếu đuối giữa cuộc đời. Nhưng nó buộc phải chống chọi với cuộc đời...
Lại có tiếng học sinh đi học về cười vang cả một góc đường. Nó nín thở, cố vùi mình kín hơn trong đám lá cây, nhưng vẫn vểnh tai lên nghe tiếng trò chuyện to dần. Nó thích như thế, vì mỗi lần như thế nó lại cảm thấy mình biết thêm một chút về cuộc sống đi học. Nó nghe được chuyện các bạn phải kiểm tra Toán, môn Toán khó ơi là khó, rắc rối ơi là rắc rối. Nó nghe được về môn Thể dục, các bạn phải nhảy xa mà tập mãi không xong. Nó nghe được cả về môn Văn, có lẽ đó là một môn khá dễ chịu, dạy người ta cách làm người. Nó nghe được cả chuyện ai đó thích ai đó... Được đi học là như thế sao? Ước gì...
Đã không biết bao nhiêu lần nó thầm nghĩ như thế. Dẫu suy nghĩ cũng chỉ là suy nghĩ mà thôi...
Người ta nói không có từ đầu còn hơn là từng có để rồi mất đi. Nhưng nó nghĩ khác. Nó thà có một lần còn hơn là chưa bao giờ có... Để ít nhất, nó được thấy mình một lần làm người.
Nó từng khèm khát có bạn bè biết bao. Nhiều buổi chiều nhìn các bạn tầm tầm như mình chạy thả diều dọc trên bờ đê, nó lại thấy mủi lòng. Nó cũng muốn được hoà mình vào trong đó, nó cũng muốn cười khanh khách theo tiếng sáo diều... Nó hay trò chuyện với chim, với bướm. Nó cảm thấy có một vật thể sống lắng nghe mình là một điều may mắn lắm rồi.
Đang nằm nghĩ vẩn vơ, nó chợt thấy động ở đằng sau. Nó giật mình ngồi dậy. Một chú cún nhỏ đang ngây người ra nhìn nó, thấy nó cử động thì giật mình lùi lại một bước. Chú chó con với bộ lông trắng mướt, rất đáng yêu, giương đôi mắt to tròn về phía nó. Nó cũng ngây người mất một lúc, rồi khẽ mỉm cười, vẫy vẫy chú cún nhỏ, đồng thời cũng đi thật chậm về phía đó.
Con chó lúc đầu hơi sợ sệt, nhưng rồi không hiểu sao lúc sau cũng tiến dần từng bước một lại gần con người gầy gò nhỏ bé ấy. Nó mừng rơn, nó thầm nghĩ nó đã có một người bạn. Nó có thể vuốt ve con vật nhỏ ấy, nó có thể ôm đám lông trắng muốt đó vào lòng. Nó từng thấy cảnh người và chó thân thiết rất nhiều rồi! Giờ nó cũng có thể có một chú cún như thế.
Nó vươn tay ra định chạm vào con cún, nhưng trong khoảnh khắc đôi tay nó sắp chạm vào vật thể ấy, nó sắp nắm được một người bạn, thì có tiếng gọi lớn khiến nó giật mình vang lên: - Mun! Mun đâu rồi !!!!
Con chó thình lình chỉnh lại động tác, đôi tai vểnh lên, chiếc lưỡi thè ra như chờ đợi, rồi không thèm nhìn nó đến một lần nữa, con chó chạy thật nhanh về nơi phát ra tiếng gọi.
Nó đứng thừ ra nhìn theo cái bóng trắng bé dần rồi mất hút. Nó đứng như thế không biết bao lâu. Bóng nó đổ dài trên nền gạch. Mãi sau, nó mới chậm chạp đưa tay lên chùi nước mắt, nụ cười bất lực hiện lên trên đôi môi khô ráp.
Đến con chó cũng còn có một cái tên....
Sương Mai