Màu của nắng

Có những thứ giản đơn cứ ở đó, cứ trôi qua trong chiều mà ta thường vô tâm, không nghĩ tới, không nhận thấy chúng đóng góp chút ít gì đó trong cuộc sống của mình...

***

Hôm nay, Sài Gòn đẫm trong một chiều mưa. Tầm tã. Lặng lẽ. Và cô đơn. Ngước mắt nhìn ra khung cửa sổ phủ màu ảm đạm, phía xa trên bầu trời, những đám mây đen hằn lên những vệt màu xám xịt, bỗng lại nhớ, nhớ da diết thứ ánh sáng diệu kì mà ta vẫn hay gọi bằng cái tên mộc mạc mà giản dị: "Màu của nắng".

– Mẹ ơi! Mặt Trời có từ đâu?

– Có khi mẹ sinh ra con, con à!

Con nít thường hỏi những câu hỏi ngô nghê, thường nói lên những điều ngô nghê, nhưng đôi khi, người lớn với vài chỗ vấp váp trên đường đời, lại nghĩ những điều đó theo một hướng khác hẳn, gồ ghề, quanh co hơn.

Như nắng chẳng hạn, đối với lũ trẻ, nắng đơn giản là nóng, là chói chang, là nhễ nhại mồ hôi. Còn với những người đã và đang trưởng thành, đã và đang trải nghiệm nhiều điều trong cuộc sống quanh co, vòng vèo, nắng là cái gì đó khác lắm, nhiều khi nhẹ nhàng, bình yên, nhiều khi nắng hóa thành bụi cay cay trong mắt người.

Nắng bình yên trong buổi trưa hè oi ả, với xanh rì cây lá trong vườn, nắng khẽ lọt qua tán lá, vương vãi trên nền đất, nhảy múa theo chiều gió nhẹ, nhảy múa theo tiếng hò vọng lại ngoài xa. Nắng còn vương trên vai áo mẹ chai sần vì đôi quang gánh, gánh con qua mười mấy năm đèn sách, để con đi xa hơn mẹ, để con che cho mẹ khỏi cơn nắng khi đã về chiều nhân kiếp.

Nắng nhẹ như tiếng cười của bọn học trò chơi đùa trên sân. Nhảy dây, dí bắt, những trò tay trắng tay đen một thời làm ra khóc cười thưở thiếu thời. Nắng xuyên qua hàng phượng vĩ, xuyên qua ô cửa sổ, rọi lên cái bàn học, rồi nằm dài lên trang giấy thơm phức. Nắng đọng lại trên hành lang những buổi chiều về, khi có có một người vẫn lặng lẽ chờ, để được dắt xe về chung, để được thấy ai đó nói, ai đó cười, nụ cười lung linh màu nắng.

Những ngày cuối cùng của quãng đời học trò, phượng nở đầy sân như báo hiệu giờ phút chia tay. Muốn nắng chạy thật chậm lại, thật chậm để có thể cảm nhận hết những giờ phút cuối cùng. Vậy mà nắng vẫn hững hờ, vẫn lung linh, vẫn nhảy nhót trên sân trường. Phải chăng nắng vô tình, không biết đến cảm xúc của những học sinh cuối cấp hay bởi lẽ nắng cũng chỉ biết thuận theo tự nhiên mà chiếu sáng, mà lung linh... Để một chiều, bắt gặp ánh nắng chạy dài trên mái tôn căn phòng trọ kế bên, lại thấy kỉ niềm ùa về.

Nắng, lại có nhiều lần mang lại những xúc cảm thật lạ, không tươi tắn, không rực rỡ. Nắng cũng giống con người, cũng có lúc chộn rộn bởi mây trời, bởi mùi đất ẩm. Có lần, may mắn bắt gặp ánh tà dương phía xa xa trong chiều muộn. Đỏ thẫm, loang lổ , mênh mông, và buồn. Nhìn vệt nắng như có người muốn nguệch ngoạc lên nền trời xanh những nỗi niềm, những vui buồn lặng lẽ, kín đáo.

Nắng vương trên bóng người đi ngoài phố, không thấy mặt mũi hình nhân, chỉ thấy bóng đen lướt đi qua lại, gấp gáp, vô tình như đang phản chiếu chính những người đó. Người ta vội vã vì muốn làm nhanh để được nghĩ ngơi, để về với gia đình ấm áp hay vì đó đã là phong cách, là thói quen từ đâu tới không hay, ta chỉ biết chấp nhận. Vẫn là nắng cứ chậm chậm trôi từ Đông sang Tây suốt một ngày ngắn ngủi, vội vã. Vẫn là nắng cứ đườm đượm đâu đó trong mắt, giữa bóng chiều vàng vọt, mãi mê.

Người ta không thể thấy nắng, không thể sờ tới chạm tới, không thể đong đếm, không thể cất vào đâu đó để giữ lại cho riêng mình. Đôi lần đưa tay ra hứng lấy để cảm nhận những giọt nắng đang chảy tràn trên lòng bàn tay, nhưng khi mở ra, mọi thứ trống trơn. Không thể níu giữ nắng cũng như không thể níu kéo những tình cảm không thuộc về mình. Nhưng ta lại có thể cảm nhận được nắng, bằng hơi ấm; có thể thấy nắng, khi nắng soi lên vạn vật; có thể biến hóa tia nắng mỏng manh thành vạn tỉ màu sắc giản đơn. Lúc đó, ta mới nhận ra rằng, trong giản đơn có vô ngần những điều khác, và tất cả những điều khác ấy hòa trộn vào lại cho ta một thứ giản đơn.

Có những thứ giản đơn cứ ở đó, cứ trôi qua trong chiều mà ta thường vô tâm, không nghĩ tới, không nhận thấy chúng đóng góp chút ít gì đó trong cuộc sống của mình: là tiếng cười nói của những người thân, là ồn ã, tấp nập phiên chợ xế chiều, là bình yên ngắm con sông trôi mang theo những nhánh lục bình lững lờ trôi về chân trời xa miết, là những chiều buông nắng, thấy bóng nắng khuất dần, nhường lại cho phố thị những ánh điện muôn màu.