Nhật kí mùa thu

Thu à, có bao giờ em biết, hình như anh đã lỡ yêu mùa thu của Việt Nam mất rồi...?

***

Ngày ... tháng ... năm...

John nói muốn đến Việt Nam vào mùa thu, để anh có thể cảm nhận rõ nét hơn cái khoảnh khắc giao mùa của một đất nước miền nhiệt đới. Tôi nói khoảnh khắc đó ngắn ngủi lắm, và rằng tôi không chắc anh có thể hài lòng với nó. Cái đẹp nhất của mùa thu, với đa số mọi người, là cảnh lá vàng rơi, mà cảnh này ở Việt Nam có lẽ không nhiều và đẹp như ở nước ngoài. John vẫn một mực đến vào một buổi sáng mùa thu trong vắt, vẫn một mực bắt tôi phải làm hướng dẫn viên của anh. Tôi mỉm cười: đừng thất vọng nếu như anh thấy nó không được như ý!

Thế là buổi chiều mùa thu hôm đó, có hai kẻ lóc cóc ngớ ngẩn dạo bước trên những góc đường rêu phong úa màu thời gian của phố cổ, rồi dừng lại nhâm nhi một cốc sấu đá gần hồ Gươm. Đâu đó vang lên những giai điệu nồng nàn: "đưa em đi qua thăng trầm bao tháng năm đã úa màu, gọi tên từng phố cổ, chiều nhạt nhòa hồ Gươm lung linh, ngọt ngào hoa sữa thơm...". Jonh ngước mắt nhìn bầu trời xanh ngắt rồi hướng ra màu xanh xưa cũ của hồ Gươm, anh nói: "Mùa thu ở Việt Nam xanh thật đấy!", lúc đó, tôi mới chợt nhận ra: "Ừ, mùa thu xanh!". Nghe đâu đó hương hoa sữa, nồng nàn tới say lòng người.

Ngày ... tháng ... năm...

Người ta nói hoa sen là loài hoa của mùa hạ, nhưng tôi không hẳn nghĩ như vậy. Về mùa thu, sen mang một nét gì đó "chín" hơn, trưởng thành hơn, và tinh tế hơn, như ý nghĩa mà chính mùa thu đem lại vậy. Tay trong tay dạo bước bên John trên con đường Hàn Quốc, cùng ngắm nhìn những hồ sen rộng mênh mông xanh trong veo và thưởng thức hương thơm tinh khiết như quyện cả đất trời, nghe John nói đó là khung cảnh thần tiên, tôi bỗng mỉm cười trong lòng. Một cách nào đó, tôi và John đã cùng khám phá ra nét đẹp tuyệt diệu của mùa thu Việt mà chẳng phải ai trên thế giới cũng biết tới. Hương sen phả vào trong từng hạt cốm vòng cái vị thanh ngọc mà phải nhâm nhi thật lâu, thật chậm rãi, người ta mới có thể cảm nhận được hết. John nói: "mùa thu của cả đất trời như thể được gói gọn trong một hạt cốm bọc giữa lá sen vậy".

Ngày... tháng... năm

John ngạc nhiên nghe tôi giải thích về hình ảnh hoa cúc tượng trưng cho mùa thu trong chùm tứ quý tùng, cúc, trúc, mai của đông phương, và một mực muốn tôi đưa tới đó. Những cánh đồng hoa cúc ở ngoại thành Hà Nội vàng rực lên màu vàng của nắng, trải dài bất tận, như tấm thảm kì diệu của bầu trời. Có thể thấy rõ nét kiêu hãnh thanh cao trong từng cánh hoa của loài hoa trường thọ vĩnh cửu ấy. Ngắm nhìn từng bông cúc nở rộ, John nói, chỉ có thể giải thích rằng màu vàng đặc trưng của mùa thu ở nước ngoài đã được thu thập lại, lưu giữ và ẩn vào bên trong một loài hoa tuyệt vời như thế. Cách nhìn của John khiến tôi phải sửng sốt.

- Thôi nào Jasmine, cô bé – John cười – em mới là người khiến anh phải sửng sốt! Hãy cho anh xem mùa thu trong kí ức của em đi!

Ngày... tháng ... năm...

Gió đêm thi thoảng mang theo hương thơm hoa sữa dịu nhẹ thổi qua cửa sổ con tàu đang lướt nhẹ nhàng trong màn đêm mờ ảo. Khi mảnh đất quê hương tôi lờ mờ hiện ra trước tầm mắt, những hạt sương sớm đã chùng chình giăng, một dấu hiệu rất thu mà ai cũng có thể cảm nhận thấy. Yên Bái mùa này tràn ngập những hình ảnh cây bàng rụng lá trên từng con đường, từng ngõ ngách, đỏ và đẹp một cách giản dị và mộc mạc. Một lần nữa, tôi được trở về thời thơ ấu khi cùng John ngồi dưới tán bàng, chứng kiến cảnh tụi trẻ con trong xóm chơi trò chiến tranh con trai con gái, dùng quả bàng vàng giòn rụm làm vũ khí ném nhau. Khi cuộc chiến đã tàn cuộc, chúng ngồi cười hỉ hả, đem chiến lợi phẩm ra đập lấy nhân mà ăn. Tuổi thơ của tôi là như thế, là những trận chiến đạn bàng cho đến khi mệt lả, rồi ngồi lại cùng nhau thưởng thức hương vị ngọt bùi ẩn trong những quả bàng giòn vàng ươm và nhân bàng béo ngậy. Khi trời tối, tất cả nắm tay nhau dạo bước quanh hồ, dưới những gốc bàng lá rơi lả tả, ngắm sương đêm nhẹ nhàng giăng ngay bên trên mặt hồ thăm thẳm, thi thoảng lại hét lên hù ma một đứa bạn nhát gan nào đó. "Em từng bị như thế" – tôi cười – "vì đêm ở đây có gió lạnh, lại ít đèn và vắng lặng hơn Hà Nội, nên cảm giác sợ tràn về thật hơn". Bỗng dưng, tôi nghe ai đó siết tay tôi, thật chặt. Ấm!

Ngày ... tháng ... năm...

Tôi rạng rỡ kéo tay John, hòa nhập vào đoàn rước đèn đêm trung thu của tụi trẻ con trong xóm, tự thấy mình hơi ác khi để John lóng ngóng với chiếc đèn ông sao cầm trên tay trong khi lại chọn cho mình một khẩu súng nước bằng nhựa, phì cười: "cẩn thận không cháy!". Anh cũng mỉm cười và cốc vào đầu tôi một cái nhẹ tênh, lắng nghe tôi gào lên những giai điệu vui tươi của bài hát Rước đèn ông sao cùng tụi trẻ. Có thể anh không hiểu lời bài hát, nhưng khi nhìn vào đôi mắt lấp lánh ánh trăng của anh, tôi hiểu, anh cũng đang sống lại những khoảnh khắc tuyệt vời nhất của tuổi thơ mình.

Mâm ngũ quả, bánh trung thu đã chờ đợi sẵn chúng tôi trong sân khi đoàn rước quay trở về. John ướt đôi chút vì bị dính đạn nước từ khẩu súng của tôi, nhưng anh hiền đến nỗi tôi biết anh chẳng hề bận tâm đâu! Tôi bóc cho anh một múi bưởi chua hẹ trước khi lấy cho cả hai một miếng bánh nướng. Giờ nhiều loại bánh thật đấy: bánh nhân trứng mặn, bánh ruốc, bánh nhân đậu xanh..., nhưng tuổi thơ của tôi mãi mãi gắn liền với loại bánh thập cẩm rẻ tiền mà hồi đó tôi luôn thèm thuồng ao ước. John hơi nhăn mặt một chút với múi bưởi, nhưng ăn ngon lành chiếc bánh tôi đưa. "Cảm giác như anh đang sống cuộc sống trong kí ức của em vậy" – anh nói. Đêm hôm đó, chúng tôi thức cả đêm để ngắm ánh trăng vàng, cùng nhau!

Ngày... tháng... năm...

Giá như những giọt nhỏ long lanh trên mắt tôi có thể biến thành sương của mùa thu thì hay biết mấy. Khi bóng chiếc máy bay mất hút dần vào những đám mây khô như vỡ vụn của nền trời xanh ngắt, tôi bỗng có một ý nghĩ kì dị rằng mùa thu đang mang John đi xa dần. Nhưng những lời nói ở khoảnh khắc chia tay của anh vẫn cuộn xoáy vào trí óc tôi: "Hình như anh đã lỡ yêu mùa thu Việt Nam mất rồi". Cảm giác xao xuyến tràn đầy trong lồng ngực. Những ngày tháng vừa qua, tôi đã thực sự sống trong cái xúc cảm man mác đặc trưng của mùa thu mà nhiều năm nay tôi không cảm nhận. Bất giác tự hỏi: phải chăng nhịp sống hối hả và ồn ã đã khiến tôi quên đi những năm tháng ấu thơ đẹp đẽ dưới gốc bàng thủa nào? Và phải chăng, chính John mới là người hướng dẫn viên kì diệu nhất của mùa thu?

...........................

Ngày ... tháng ... năm...

Jasmine thân mến,

Có bao giờ em biết, nét giản dị trong mùa thu của Việt Nam đã giữ trọn trái tim của người khách lữ hành xa xôi mất rồi? Có bao giờ em biết, giữa nhịp sống hối hả và gấp rút của nước Mĩ hào nhoáng, người ấy luôn kiếm tìm một góc nhỏ tĩnh lặng nơi có thể bật cho mình bản nhạc "Nồng nàn Hà Nội" mà em đã tặng, nhớ về hương thơm của chiều sen và cốm vòng ngày nào? Có bao giờ em biết, hơn một lần trong cuộc đời, khi rảo bước giữa những con đường ngập tràn lá vàng rơi, người đó lại hồi tưởng về cái ngày được dạo bước cùng em dưới tán bàng lá đỏ mộc mạc và bình dị? Và có bao giờ em biết, đêm hôm đó, người khách lữ hành ấy thực ra mong muốn có thể sưởi ấm nhiều hơn một bàn tay cho mùa thu đã ngự trị trong lòng anh, từ rất lâu?

Thu à, có bao giờ em biết, hình như anh đã lỡ yêu mùa thu của Việt Nam mất rồi...?

Bùi Cẩm Linh