Xanh Lam
Tôi đã từng tin, thực sự tin, rằng chỉ cần cậu ấy mãi nắm lấy bàn tay tôi như thế, tuổi trẻ của chúng tôi sẽ động lòng mà chẳng nỡ rời đi.
***
1.
Ngày... tháng... năm...
Khi ban mai buông những tia nắng dịu dàng qua rèm cửa, mình mở mắt và bắt đầu nghĩ về cậu. Mẹ mình bảo: "Người con nghĩ đến đầu tiên vào mỗi sáng thức giấc là người con không bao giờ quên được". Mình chưa từng nghi ngờ điều đó, ngay cả khi chúng ta đã mãi mãi bước ra khỏi cuộc sống của nhau, nhẹ nhàng và tự nhiên hệt như cách hai đứa lần đầu chạm mặt. Những cánh đồng lúa trên cao nguyên M đã chín cả rồi, không giống như chuyện của chúng ta, gặp gỡ rồi lại chia xa, cuối cùng chỉ còn lại sự tiếc nuối triền miên theo năm tháng...
Lâu rồi thành phố chưa đón một cơn mưa, lớp bụi phủ trên bệ cửa sổ cứ dần dần dày lên nhưng chẳng ai thèm đoái hoài tới, bao gồm cả chàng trai đang thẫn thờ ngồi cách đó chỉ chừng vài chục centimet. Những khoảnh khắc như thế giờ đã xuất hiện ngày một nhiều, không hiểu nguyên do và chẳng có dấu hiệu nào báo trước. Tôi nghĩ mình vừa trông thấy một cao nguyên xanh mướt, nơi mùa hạ không quá nóng, mùa đông không quá lạnh. Bên cạnh tôi là cô gái mang đôi mắt màu lam phảng phất ưu buồn, được đặt cái tên như để phù hợp với màu mắt.
"Có khi nào Thanh cũng thích màu lam không?" (1) Thắc mắc vu vơ ấy theo tôi mãi, cho tới khi tôi có dịp bước vào căn phòng nhỏ của cậu trong ngôi nhà nằm cuối con hẻm. Hồi đó Thanh thường gặp rắc rối với các phần mềm trên máy tính, còn tôi là cậu bạn cùng lớp chỉ nhiệt tình với duy nhất mình cậu. Vừa bước vào phòng, mắt tôi lập tức ngập đầy sắc xanh lam của đồ vật, từ màu sơn tường đến chiếc gối xinh xinh, ga trải giường, rèm cửa, đèn bàn, và cả đôi giày bệt được đặt ngay ngắn trong góc. Tôi nhìn Thanh mỉm cười, nghĩ bụng giờ mà hỏi cậu ấy có thích màu lam không thì quả là thừa thãi.
Sau khi giải quyết nhanh gọn một lỗi nhỏ trong phần mềm soạn thảo văn bản, tôi mở một bài hát trong playlist toàn bộ đều là nhạc của nhóm Blue. Và trong lúc đang mải nhún nhảy theo giai điệu của One love, Thanh tiến đến từ phía sau, cúi xuống đặt lên má tôi nụ hôn nhẹ.
"Coi như trả công cho cậu."
Tình yêu là thế này, bạn ngái ngủ bước ra phố vào buổi sớm lờ mờ ánh dương, rồi vô tình đụng phải ai đó trên đường đi. Bạn quay lại nhìn đối phương, bối rối nói câu xin lỗi hoặc cong cớn vênh mặt đòi chút đền bù. Bạn có thể dễ dàng đưa ra nhận xét sơ bộ rằng anh ấy hoặc cô ấy thật dễ mến, nhưng chẳng cách nào đoán biết sự xuất hiện của người đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến cuộc sống của bạn. Tôi gặp Thanh lần đầu như vậy, khi chúng tôi tranh nhau con đường rộng đủ cho cả chục người. Những kẻ mộng mơ định nghĩa tình huống đó bằng từ "duyên phận", còn tôi thì cho rằng...
"Cách nhanh nhất để sửa lỗi một phần mềm là xóa đi và cài lại phần mềm đó." Nhận xét được đưa ra dưới góc nhìn của sinh viên năm cuối ngành Khoa học máy tính.
"Thật không?" Thanh tỏ ra nghi ngờ.
"Thật! Giống như người ta đập đi và xây mới một ngôi nhà."
"Nhưng nghĩ xa hơn thì có nhiều thứ không thể làm lại từ đầu, ví dụ tình cảm chẳng hạn, đôi lúc đã qua là lỡ, không thể quay lại nữa."
Sau góc nhìn độc đáo trên, playlist tự động chuyển sang bài Best in me, nghe dường như hay hơn One love. Thanh bật cười thành tiếng, có vẻ cũng không ngờ mình có thể thốt ra những lời vừa rồi.
Trong mắt tôi, Thanh là cô gái đáng yêu và thánh thiện. Cậu ấy đối xử tốt với mọi người, sẵn sàng làm hộ phần việc của các thành viên khác trong nhóm. Chỉ cần có mặt Thanh là bầu không khí xung quanh sẽ trở nên ôn hòa, những cặp đôi đang cãi nhau sẽ chủ động làm lành, đám mọt sách cô đơn cuối lớp cũng bị cuốn hút. Ngay cả cách cậu ấy bối rối vuốt tóc khi không trả lời được bài cũng khiến người khác cảm thấy gần gũi. Không những thế, Thanh rất tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện. Trong máy tính của cậu ấy ngoài list nhạc của Blue và ảnh chụp từ những chuyến đi tình nguyện ra thì không còn gì khác.
Mắt tôi dừng lại ở bức ảnh cô gái đứng giữa cánh đồng lúa đương vào mùa nước đổ, mặt ngước lên vòm không thăm thẳm một màu lam trên cao. Hai cánh tay cô dang rộng, động tác như đang hít vào một hơi sâu. Tôi nghĩ đó là lần đầu tiên mình nhìn thấy cao nguyên M, và như tôi đã nói, bạn chẳng bao giờ biết được một đường nét nhỏ nhặt đến lặt vặt gạch qua cuộc sống lại có khả năng thay đổi những thứ tưởng chừng vững chắc và bền chặt nhất.
2.
Ngày... tháng... năm...
Gần đây mình thường xuyên nhớ lại chuyện cũ. Mẹ mình ngồi dưới sàn nhà, cặm cụi gấp từng chiếc quần, áo cũ bỏ vào thùng carton. Dưới ánh đèn vàng tỏa ra giữa đêm khuya, những sợi bạc trên tóc mẹ hiện lên rõ hơn bao giờ hết. Mình chạy lại đòi mẹ cùng chơi búp bê, mẹ chỉ mỉm cười xoa đầu rồi bảo mình lên giường ngủ. Sáng hôm sau, một chiếc xe lớn đậu trước cổng nhà, mẹ cùng nhiều anh chị khác khuân những thùng carton chất lên xe, đi liền mấy ngày mới về. Việc đó cứ lặp đi lặp lại cho tới khi mẹ mất, bố mình tái giá và đi theo người ta. Sự thật là... cậu là người cuối cùng còn ở lại bên mình.
Chuyến xe khởi hành ngay trong đêm. Chúng tôi đặt chân lên M vào một sáng cuối đông. Khác với tưởng tưởng của tôi, nhiệt độ ở đây không quá thấp so với dưới thành phố, cái lạnh bớt khô khốc và có phần dễ chịu.
Sau khi xếp đồ gọn gàng và lót dạ bằng vài ống cơm lam, tôi và Thanh cao hứng đạp xe dạo quanh bản làng. Chiếc xe băng băng trên con đường đất bằng phẳng, lướt qua hai bên là những ruộng lúa ngút ngàn. Cậu ấy ngồi sau khẽ níu vạt áo tôi, đôi lúc không chịu được lạnh liền luồn tay vào túi áo khoác. Trái tim tôi đột ngột lạc mất vài nhịp, suýt chút nữa mất lái lao thẳng xuống lòng ruộng. Giây phút ấy tôi kịp nhận ra lý do người ta muốn níu giữ tuổi trẻ, phải chăng bởi vì tuổi trẻ được định nghĩa trong những khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng ngọt ngào như thế?
"Cậu thấy cao nguyên M thế nào?"
"Hơi lạnh một chút, nhưng không sao."
Cậu ấy dang rộng hai cánh tay, nghiêng nghiêng theo chiều xe chạy.
"Cao nguyên là nơi gom hết gió khắp bốn phương. Bầu trời trong và xanh hơn, ngay cả mưa cũng hiền lành đến ngờ nghệch."
"Trời xanh ở đâu ra, đang mùa đông mà cậu. Gió thì ngoài lạnh, lạnh, và lạnh ra thì chẳng được tích sự gì."
"Thì mình bảo rồi, chúng ta nên đến đây vào mùa hè năm sau, nhưng cậu nhất định đòi đi ngay cơ."
"Mùa hè năm sau lâu quá, mình không đợi được."
"Mặc kệ cậu."
Giọng cậu ấy hờn dỗi, nhưng vòng tay ôm eo tôi chặt hơn.
Hễ nhắc đến M là Thanh trở nên sôi nổi hơn hẳn, khác hoàn toàn với tính cách trầm lặng thường ngày. Tôi có cảm giác cậu ấy rất hiểu M, hay nói cách khác giữa M và cậu ấy có mối liên kết vô hình nào đó mà người ngoài không hiểu được. Tôi từng nghe cô bạn thân của Thanh kể rằng mẹ cậu ấy là người sáng lập nên tổ chức tình nguyện Trái Tim Xanh, mỗi năm đều lên M ít nhất một lần để triển khai các hoạt động thiện nguyện ở đây, phổ biến nhất là trao quà và áo ấm cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.
Khoan đã, có gì đó không đúng. Tôi phanh xe lại, đưa mắt nhìn bốn phía.
"Hình như chúng ta lạc đường rồi."
"Cậu đừng lo, mình đã ở đây vào mùa hè năm ngoái. Phía trước còn có một ngôi bản của người Thái."
Thanh xuống xe cùng tôi đi bộ. Mặt trời lên cao lấp ló, nắng khẽ hửng sau những kẽ lá xanh. Hơi ấm lan tỏa từ hai cánh tay, hai bờ vai vô tình khẽ chạm làm tan biến cảm giác bất an trong tôi. Tiếng lá tre xào xạc hai bên, tôi lặng lẽ bước đi bên Thanh, cùng với suy nghĩ: "Cậu ấy thật dịu dàng!".
Men theo con đường đất ngoằn ngoèo, chúng tôi tiến vào ngôi bản của người Thái. Mưa phùn lất phất bám lên da, không khí xung quanh trở nên ẩm ướt nhưng không thể ngăn hai đứa mở ô tiếp tục cuộc hành trình. Thanh ghé thăm một sạp hàng bán đồ thổ cẩm, cúi xuống lựa một chiếc vòng màu xanh lam kết bằng chỉ thêu rồi ướm thử lên tay tôi.
"Cậu thích không? Mình mua tặng cậu nhé?"
Tôi vui vẻ gật đầu, dù con trai chẳng mấy ai đeo vòng cả. Cùng lúc, tôi chuyển ô cho Thanh, lấy smartphone ra với mục đích chụp lại hình ảnh chú mèo tam thể đang lim dim nằm cạnh sạp hàng. Thấy ống kính chĩa về phía mình, chú ta co người lại và xù lông theo bản năng, "meo meo" hai tiếng rồi nhảy qua hàng rào mất hút.
Tôi nhíu mày nhìn bức hình "chụp trượt". Thanh nhún vai đưa lại tôi chiếc ô.
"Bình thường động vật ở đây thân thiện lắm. Nếu có dịp đến M vào mùa hè, cậu sẽ thấy những chú chó vô tư nằm phơi nắng giữa đường đi."
"Chúng không sợ bị xe cán à?"
"Không, làm gì có nhiều xe thế, nếu có cũng chỉ là xe đạp thôi."
Tay cầm ô lơ đãng hơi nghiêng đi, mưa phùn li ti thừa cơ đậu lên gò mà phớt hồng của cậu. Tôi kiên nhẫn đợi Thanh buộc chiếc vòng mới mua lên cổ tay mình, âm thầm hạ quyết tâm: "Mình nhất định sẽ trở lại M vào mùa hè năm sau!". Tôi muốn nhìn thấy một M đẹp đẽ và hoàn mỹ nhất, đồng thời xóa tan cảm giác tiếc nuối xen lẫn bức bối khi nghĩ rằng đâu đó trong thế giới của cậu là những khoảng lặng mà tôi không thể chạm vào.
"Hay là cậu ráng đợi đến trưa đi, miễn cưỡng có thể gặp được mùa hè đấy." Thanh nói như đi guốc trong bụng tôi.
"Thật không?"
"Mình đã lừa cậu bao giờ chưa?"
"Ừ, thì chưa." Tôi cười.
Đúng như Thanh nói, mặt trời chạm điểm cao nhất của bầu trời vài giờ sau đó, những tia nắng dịu dàng đáp xuống mặt đất. Tôi thu ô lại mặc kệ mưa bốc hơi. Mùa hè "miễn cưỡng" mà cậu nhắc tới kỳ thực mát mẻ giống hệt mùa thu dưới thành phố (2). Chiếc ô màu xanh lam rũ nước đón nắng vàng, nhưng không rũ bỏ được thắc mắc bấy lâu trong lòng tôi.
"Sao cậu thích màu lam đến thế?"
"Thích là thích thôi, làm gì có lý do hả cậu, giống như..."
"Giống như gì?" Tôi nghiêng đầu chờ đợi.
Nhưng thay vì câu trả lời, cậu ấy nắm tay kéo tôi ra đồng ruộng. Chúng tôi chia nhau đường bờ mẫu, chầm chậm bước về phía trước với đôi tay siết chặt không rời.
"Chúng ta đi đâu?"
Cậu ấy lặng thinh, để mặc nắng và nụ cười trên môi tan vào làm một.
Tôi đã từng tin, thực sự tin, rằng chỉ cần cậu ấy mãi nắm lấy bàn tay tôi như thế, tuổi trẻ của chúng tôi sẽ động lòng mà chẳng nỡ rời đi.
3.
Ngày... tháng... năm...
Cuộc sống từ khi không có cậu chỉ là chuỗi những ngày dài nối tiếp nhau, với mưa và những cơn gió đầu mùa se lạnh. Cậu chẳng biết đâu, nhiều lần mình đã gói gém hành lý xong xuôi, phơi mình trong sương đợi bắt chuyến xe đầu tiên trở về thành phố. Nhưng giây phút mình vừa bước lên xe, trong đầu bất chợt hiện lên hình ảnh căn nhà tranh vách lá tạm bợ, bên trong là các em nhỏ đang cắm cúi viết bài, mùa hạ vừa học vừa lấy tay che nắng, mùa mưa sách vở bọc trong túi nilông. Mình đi rồi ai sẽ lo cho các em? Mình khao khát viết tiếp giấc mơ còn dang dở của mẹ, nhưng chẳng thể ngờ cái giá phải trả là tình cảm giữa cậu và mình. Mình xin lỗi, xin lỗi vì đã bỏ lại cậu theo cách tàn nhẫn như thế.
Tôi ra trường và tìm được một công việc đúng với chuyên ngành. Ngày nào cũng vậy, tôi ngồi trước máy tính từ sáng đến tận tối mịt, khi mắt bị những dòng mã lập trình làm cho hoa lên mới miễn cưỡng đứng dậy. Cuộc sống đầy sắc màu thời sinh viên bỗng chốc biến thành một vòng tròn khép kín, nhạt nhẽo, không lối thoát.
Người ta nói những kẻ bị bỏ rơi thường rất giỏi đếm ngày tháng, lúc trước tôi không tin, nhưng rồi tôi nhận ra bản thân cũng vô thức lẩm nhẩm một con số nào đó mỗi khi thả mình xuống giường.
"Chín hai tư."
"Chín hai lăm."
"Chín hai sáu."
Hai năm, sáu tháng, mười ba ngày từ khi Thanh biến mất khỏi thế giới của tôi. Cơn buồn ngủ chực chờ ập đến, kéo theo những hồi ức cũ không ngừng cào xé cả linh hồn lẫn thể xác. Tôi mơ mình đang đứng trên cao nguyên M, xung quanh là những thửa ruộng lúa chín được nắng bao bọc, hơi sương còn bảng lảng sau cơn mưa phùn. Thanh đã nắm tay tôi rất chặt, trước khi chiếc smartphone trong túi rung lên báo có tin nhắn mới.
Xin lỗi cậu! Hãy quên mình đi.
Nhìn kỹ lại, trong tay tôi chẳng có gì ngoài những tia nắng màu nhạt thếch.
Là cậu ấy đã thực sự thuộc về tôi trong vài giây ngắn ngủi đó, hay tất cả là do tôi tưởng tượng? Tôi không biết, nhưng có những khoảnh khắc tôi sẵn lòng đánh đổi bằng tất cả tuổi trẻ khờ dại của mình để được quay lại, dẫu biết trước dù sớm hay muộn những ảo ảnh đẹp đẽ sẽ tự động rời đi, nhường chỗ cho thực tế lạnh lẽo, cô đơn đến cùng cực.
...
"Chín chín tám."
"Chín chín chín."
"Một nghìn."
Tôi choàng tỉnh giữa đêm khuya, bầu trời bị đảo ngược qua khung cửa sổ đầu giường mênh mang thu hết vào mắt. Uể oải ngồi dậy, tôi bước ra ban công, châm lửa và rít một hơi thuốc dài. Khói trắng bồng bềnh thả trôi vào màu đen diệu vợi, mất hút. "Giờ này họ còn đang làm gì?". Tôi nhìn chân chân vào ô cửa sổ sáng đèn ở tòa chung cư đối diện, không ngừng lặp lại những câu hỏi đó. Điếu thuốc trên tay le lói một chấm nhỏ giữa màn đêm, nhỏ dần, nhỏ dần, cuối cùng lụi tàn vĩnh viễn. Trăng sao trốn đi đâu mất rồi? Cứ tiếp tục thế này tôi sẽ phát điên mất.
"Không đâu!" Giọng cậu ấy vang lên từ tiềm thức.
"Mọi chuyện nhất định sẽ ổn."
"Làm sao cậu biết?"
"Vì mình tin tưởng cậu, nên cậu không có lý do nghi ngờ bản thân, biết chưa?"
"Ừ, biết."
Mùi mưa lấp đầy căn phòng, tôi và Thanh lấy giường làm bàn học, chia nhau mỗi đứa một đầu giường. Mắt tôi không thể rời khỏi màn hình laptop, tay liên tục gõ phím. Quãng thời gian làm bài luận tốt nghiệp là những ngày tôi phải tranh thủ đến từng giây, từng phút. Căng thẳng cực độ. Tôi sợ cảm giác phải ở một mình với chiếc laptop, thậm chí thoáng nhìn thấy nó thôi đã hoảng hốt đến ngây cả người. Vậy mà tất cả tan biến vào những lúc tôi ở bên cạnh Thanh. Chỉ cần cậu ấy liếc sang chỗ tôi, hoặc vô thức nhíu mày khi đọc đến đoạn gay cấn của cuốn sách nào đó, thì bài luận cứng đầu kia lập tức trở nên hiền lành lạ lùng, hoàn toàn nghe tôi sai khiến.
Mưa tạnh, Thanh ngủ khì mất, tư thế nằm sấp không tốt cho sức khỏe chút nào. Tôi kéo chiếc chăn màu lam qua người cậu ấy bằng một động tác nhẹ nhàng, nghĩ thầm trong lúc ngắm nhìn hai hàng mi an nhiên khép chặt:
"Nếu không là cậu, thì chẳng thể là ai khác nữa."
Tất nhiên, chỉ cần là lời Thanh nói, bất kỳ ai đều sẽ học cách tin tưởng vô điều kiện. Những ngày sau đó, dù tôi liên tục tự trấn an bản thân mọi chuyện sẽ ổn, thời gian vẫn cứ chậm lề rề cùng những cú nện bằng toàn bộ sức lực lên cánh cửa gỗ. Không một hồi âm. Căn nhà nhỏ cuối con hẻm nhiều tháng nay chứng kiến cảnh chàng trai đến rồi đi trong nỗi thất vọng não nề. Nắng ve vuốt hơi men cay nồng trên người anh, và khi mưa đổ xuống, người ta chẳng thể phân biệt được giữa mưa và những giọt nước mắt mặn đắng.
Tôi không thể chịu đựng được suy nghĩ rằng cậu ấy vẫn hiện diện đâu đó trên Trái Đất này, nhưng không còn muốn gặp lại tôi nữa.
4.
Ngày... tháng... năm...
Mỗi mùa mưa bão đi qua, lớp học tạm bợ dựng bằng tre nứa lại nghiêng thêm một chút, mái thủng lỗ chỗ phải phủ bạt che mưa. Nhiều lúc mình nghĩ mưa cũng thật độc ác, cứ chọn giờ các em lên lớp để rơi, chẳng lúc nào ngừng nghỉ cả. Hạnh phúc thực ra đơn giản lắm cậu ạ, đó là khi mình chứng kiến lũ trẻ quây vào ăn chung một nồi cháo, vừa húp xì xụp vừa cười. Sự khắc nghiệt của cuộc sống đi qua lăng kính trẻ thơ bỗng trở nên thản nhiên như mây trời. Không có tủi hờn, không có oán trách, chỉ có những cặp mắt mở to hiếu kỳ và bờ môi hé lấp lánh hy vọng. Hôm trước các anh chị ở Trái Tim Xanh lên thăm và trao quà cho bọn trẻ, chỉ là những chiếc kẹo mút bình thường thôi mà chúng giữ mãi chẳng nỡ ăn. Thương lắm...
Tôi bước vào cửa hàng giày sau giờ tan tầm, không xem xét gì đã đòi người bán hàng mang hết các mẫu giày màu lam bày ra trước mặt. Mọi đồ vật khác trong phòng cũng đã đổi màu theo cách tương tự. Tôi không biết chính xác mình muốn níu kéo thứ gì, hoặc người nào, nhưng chắc chắn rằng những đường nét khuôn mặt cậu ấy đang dần nhạt nhòa theo chiều tháng năm trôi, cuối cùng chỉ sót lại một điểm nhấn giản tiện, nhưng tự nhiên và chân thật...
Xanh lam.
Tôi trả tiền và lao ra ngoài, bắt đầu chạy đua với hoàng hôn đang buông dần về chân trời phía Tây. Nghe tiếng vọng đều đều của đôi giày mới mua nện lên nền đường nhựa, dòng người chật như nêm bị tôi xé toang một đường nhỏ ở giữa, không khí xung quanh như bị hút cạn, bức bối và ngột ngạt.
"Cả mình lẫn thành phố đáng nguyền rủa này cần lắm mưa quay về."
Sau lời cầu nguyện, có thứ gì đó thực sự đã quay về, nhưng không phải mưa.
"Sau này có tiền mình muốn mua một căn nhà ven biển, nơi mọi cảnh cửa sổ mở ra đều thấy được màu nước xanh mênh mang. Mình và cậu sẽ trải qua những tháng ngày bình yên bên nhau, buổi sáng úp vỏ ốc vào tai nghe sóng vỗ rì rào, buổi chiều thả mình xuống ghế mây ngắm ánh tà dương rực tím, cùng lúc thưởng thức một tách trà. Thỉnh thoảng mưa rơi trên biển vắng. Thỉnh thoảng cậu ôm mình từ phía sau thật chặt, và chúng ta cứ thế qua hết một ngày. Mai sau có con, dù là trai hay gái, mình đều sẽ đặt tên con là Thanh Hải, nghĩa là biển xanh."
Cậu ấy đã nói liền một hơi dài như thế khi tôi hỏi về tương lai. Ở khoảng cách rất gần, ý cưới lấp lánh hiện lên trong cặp mắt màu lam khiến tôi thẫn thờ như bị thôi miên. Nhưng ngay sau đó thì...
Nói dối. Tất cả đều là nói dối.
Cảm giác ướt ướt, mát lạnh trên da kéo tôi trở về hiện tại. Hiếm có nơi nào trời mưa nhưng vòm không lại trong xanh đến thế. Lời hứa sẽ trở lại M vào mùa hè ngỡ như bị lãng quên, nhưng những bước chạy vô định đã dẫn tôi tới đây theo cách nào đó có phần ảo diệu. Tôi bật ô bước đi, trên cổ tay là chiếc vòng màu lam kết bằng chỉ thêu cậu tặng. Tất cả vẫn hệt như năm đó, ngoại trừ khoảng trống rộng toang kế bên mình.
"Cao nguyên là nơi gom hết gió khắp bốn phương. Bầu trời trong và xanh hơn, ngay cả mưa cũng hiền lành đến ngờ nghệch."
Lời cậu ấy nói hóa ra cũng có câu là thật. Mưa dịu dàng đáp xuống vòm ô như người mẹ cốc yêu đầu đứa bé, chẳng nỡ làm đau. Tôi chậm rãi băng qua ruộng lúa đương vào mùa nước đổ, lòng ruộng chẳng khác nào chiếc gương khổng lồ, loang loáng, bì bõm nước.
Thăm lại ngôi bản nhỏ của người Thái, con đường đất giờ đã được bê tông hóa, nhà sàn vững trãi mọc lên hai bên, các sạp hàng thổ cẩm cũng không còn đặt dưới đất. Chiếc vòng kết bằng chỉ thêu giá vẫn vậy nhưng trông tinh xảo hơn hẳn. Mọi thứ dường như đều biết cách tiến về phía trước, duy nhất mình tôi tụt lại đằng sau.
Hắt ra một nụ cười nhạt, tôi bước tiếp.
Là con người, ai cũng có giới hạn cả thôi, và giới hạn của tôi đã bị bào mòn tới mức chỉ một suy nghĩ thoáng qua về cậu cũng khiến tâm trí chán nản rã rời. Tôi nằm bệt ra lề đường trước ánh mắt tò mò của những người xung quanh. Tiếng đôi bạn gọi nhau í ới, giọng các cô các chị bằng tiếng dân tộc nghe như bản nhạc có vần điệu, tiếng gió lao xao khe khẽ, tiếng bước chân lăng xăng trò trận giả, thứ tiếng Anh lơ lớ khi lũ trẻ chạy theo du khách nước ngoài xin kẹo, xin tiền... Tôi chỉ muốn nằm mãi như thế, phớt lờ cả làn hơi trắng khét lẹt sộc thẳng vào mũi.
"Lên xe đi chàng trai. Anh chở."
Ngồi trên chiếc xe ba gác xì khói mù mịt, rong ruổi qua các thửa ruộng lấp loáng nước. Tôi lặng lẽ ôm gối nhìn con kênh chạy men theo cánh đồng, tít tắp tới tận chân trời phía bên kia. Người chủ xe tốt bụng hỏi tôi muốn đi đâu. Tôi đáp rằng đi đâu cũng được, nhưng tốt hơn là nơi nào có thể trốn được nỗi buồn. Anh ấy quay lại nhìn tôi cười, không nói thêm gì nữa.
5.
"Con người không cô đơn khi có ai đó cạnh bên, hoặc tìm được việc gì đó để làm. Nếu em đơn độc một mình, hãy biến bản thân trở nên thật bận rộn."
Tôi sẽ leo núi, một ngón núi rất cao.
Sau bài giảng về nỗi cô đơn thoạt nghe vô cùng từng trải, anh lái xe thả tôi xuống chân núi. Anh bảo đây là ngọn núi cao nhất ở M, từ đây tới đỉnh cách nhau những 2000 bậc đá. Theo lời anh, lũ trẻ trong vùng lên xuống ngọn núi này như cơm bữa, nhưng đối với khách du lịch thì 2000 bậc là một thử thách không hề nhỏ. Tôi nghi ngờ liệu cách này có hiệu quả, anh kể mỗi khi có chuyện buồn, anh đều lên núi rồi trở xuống, người đi lên và đi xuống là hai con người khác nhau. Tôi tin anh, và tôi bắt đầu leo.
"Em cẩn thận, vừa mưa xong đường trơn lắm."
Tôi cúi đầu tỏ ý cám ơn.
...
Leo đến bậc thứ 1000+, tôi thở ra bằng tai, lồng ngực nặng nề tưởng sắp rách toạc. "Mình không thể tiếp tục được nữa". Tôi chới với vịn vào bậc đá, gắng gượng nhấc lên cẳng chân tê dại. "Liệu thiếu cậu ấy mình có chết không?". Thêm vài bước nữa, sức lực cứ thế bị rút cạn, cho đến khi làn nước tủi hờn ngấn trên khóe mi. Tôi gục mặt nức nở như một đứa con nít. "Tại sao tất cả những chuyện này lại xảy ra với mình?". "Tại sao lại là mình?".
Màu lam nhòe đi qua lớp nước mắt.
Tôi nhìn chiếc vòng nhỏ xinh trên cổ tay, cắn răng lết về phía trước, trong đầu chỉ tồn tại duy nhất một ý niệm: Tôi phải làm gì đó để lấp đầy khoảng hở trong tim, dù là việc điên rồ nhất như trèo lên đỉnh rồi lăn xuống chẳng hạn. Kiên trì đến khi không còn bậc đá nào trước mắt, còn tôi cứ ngỡ chỉ cần giơ tay lên là có thể chạm tới bầu trời. Nhưng không có niềm vui vỡ òa, tôi thậm chí nhớ cậu ấy nhiều hơn.
"Cả một người xa lạ cũng lừa mình. Mọi người đều tìm cách lừa dối mình."
Tiếng thở dài dường như đã thu hút ai đó. Cậu bé chừng mười tuổi, đầu trần, chân đất, gương mặt lấm lem nhưng khỏe khoắn. Tôi ngồi xuống bên cạnh cậu, gió mạnh thổi cơ thể suýt chút nữa ngã ngửa ra sau.
"Cháu ở đây từ bao giờ?"
"Từ trưa ạ. Kể ra chú cũng giỏi thật, không phải người vùng này mà leo lên được tận đây."
"Sao giỏi bằng cháu được."
"Hihi, cháu quen rồi."
Hỏi ra mới biết cậu bé bị mẹ mắng vì tội sáng nay bỏ học chạy ra đường xin kẹo du khách. Mẹ cậu bảo làm vậy là không đúng, cậu cãi lại không đúng ở chỗ nào khi những đứa trẻ khác đều làm thế, kết quả là mông lằn lên mấy con lươn đỏ ửng. Cậu ấm ức lắm nên trốn lên núi, định bụng phải làm cho mẹ mình lo lắng một phen. Tôi nghe xong tự dưng thấy lòng nhẹ nhõm hẳn.
"Mẹ cũng muốn tốt cho cháu thôi."
"Sao chú nói giống mẹ cháu thế? Mà thôi, nãy giờ chú toàn hỏi, bây giờ đến lượt cháu. Trước tiên... Chú lên đây làm gì?"
"Trốn cô đơn."
"Hmm... Cháu không hiểu lắm."
"Lớn lên cháu sẽ hiểu."
"Đấy, giọng điệu giống hệt mẹ cháu."
"Lớn lên con sẽ hiểu. Lớn lên con sẽ hiểu..." Cậu bé chu mỏ mô phỏng lại giọng mẹ mình. Tôi bật cười.
"Mà sao từ chân đến đầu chú toàn là xanh lam thế. Giày này, quần này, áo này, cả vòng tay nữa. Chú thích màu xanh lam lắm à?"
Tôi khẽ gật đầu. Mắt cậu bé chợt sáng rực, ghé tai tôi thì thầm:
"Chú cho cháu một chiếc kẹo. Cháu nói chú nghe bí mất lớn nhất thế gian."
"Nhóc thì có bí mật gì chứ?"
"Chú không tin thì thôi."
"Được rồi, cho cháu hẳn hai cái. Giờ nói chú nghe xem."
Cậu bé nhận lấy hai chiếc kẹo từ tôi, cười híp cả mắt.
"Bí mật này ngoài cháu ra không ai biết đâu. Mẹ cháu cũng thích màu xanh lam lắm, đến cái bút viết cũng phải màu xanh lam mới được."
"Nhóc tính lừa kẹo chú phải không? Cái đó mà coi là bí mật à?"
"Chú từ từ nào cháu đã nói hết đâu. Mỗi tối sau khi ru cháu ngủ xong, mẹ thường dùng chiếc bút đó ngồi viết rất lâu, ngày nào cũng viết. Có lần cháu "điều tra" bằng cách mở hộc bàn của mẹ. Chú biết cháu tìm thấy gì không?"
Tôi lắc đầu.
"Thư, cả mấy xấp dày, nhưng mẹ chưa bao giờ gửi dù chỉ một bức."
"Thế à? Chắc là thư cho ba cháu đó."
"Cháu cũng nghĩ thế, nhưng cháu chưa bao giờ gặp ba..."
Rồi cậu bé ủ rũ hắt ra một tiếng thở dài.
Ngày... tháng... năm...
Mình nhận nuôi Thanh Hải vài năm trước. Nó là một đứa trẻ cứng đầu nhưng nội tâm rất tình cảm. Hôm đó khi Thanh Hải biến mất, mình đã rất lo lắng, sợ rằng ngay cả mảnh ghép duy nhất trong giấc mơ còn dang dở của chúng ta cũng không giữ được. Nhưng sau đó thằng bé đã trở về, còn chạy vào rối rít khoe: "Con xin một chiếc kẹo, chú ấy cho con hẳn hai chiếc". Không biết vị khách nào mà tốt bụng thế nhỉ. Liệu có phải là cậu không? Ôi... mình lại tưởng tượng thái quá rồi, sao có thể là cậu chứ. Nhưng ai mà biết được, biết đâu cuộc sống ẩn giấu những khoảng giao mà ngay cả người trong cuộc cũng không biết vị trí chính xác. Thế nên cậu hãy giữ gìn nhé chàng trai. Cho tới lần sau, cho tới ngày chúng ta gặp lại nhau...
Câu chuyện có lẽ đã diễn biến theo hướng khác, nếu trời không mưa. Tôi hỏi tên cậu bé, nhưng trước khi câu trả lời kịp truyền đến tai, nó đã lẫn vào màn mưa và tan biến mất. Tôi mở chiếc ô màu lam, lững thững bước xuống từng bậc đá. Cậu bé che chung với tôi, chốc chốc lại nhảy ra ngoài tán ô nghịch mưa.
"Giờ cháu sẽ về nhà chứ?"
"Cháu nghĩ thế. Chú thì sao?"
"Chú cũng phải đi rồi. Có lẽ đây là lần cuối chúng ta gặp nhau."
"Chú sẽ không sao chứ?"
"Nhóc đừng lo, chú ổn."
Rồi tôi đưa cậu bé chiếc ô, để mặc mình ướt đẫm.
Raxu Nguyễn.
(1) "Thanh" nghĩa là màu xanh lam.
(2) Thời tiết trên cao nguyên rất đặc biệt, một ngày có thể có đủ bốn mùa, buổi trưa được coi là mùa hè.
